{"id":24769,"date":"2021-06-21T10:34:09","date_gmt":"2021-06-21T05:04:09","guid":{"rendered":"https:\/\/mcq-questions.com\/?p=24769"},"modified":"2022-03-02T10:38:12","modified_gmt":"2022-03-02T05:08:12","slug":"ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/","title":{"rendered":"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium)"},"content":{"rendered":"

NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1\u00a0Real Numbers (Hindi Medium)<\/h2>\n

These Solutions are part of NCERT Solutions for Class 10 Maths in Hindi Medium<\/a>. Here we have given NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers.<\/p>\n

Chapter 1. \u0935\u093e\u0938\u094d\u0924\u0935\u093f\u0915 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u090f\u0901<\/strong><\/p>\n

\n

\u0905\u092d\u094d\u092f\u093e\u0938 1.1<\/strong><\/span><\/p>\n

Ex 1.1 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924 \u092a\u094d\u0930.1. \u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0938\u0947 HCF \u091c\u094d\u091e\u093e\u0924 \u0915\u0940\u091c\u093f\u092f\u0947 |\u00a0<\/strong><\/p>\n

\u00a0(i) 135 \u0914\u0930 225 (ii) 196 \u0914\u0930 38220 (iii) 867 \u0914\u0930 255<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932: \u00a0<\/strong><\/p>\n

(1) \u00a0\u00a0 135 \u0914\u0930 225<\/strong><\/p>\n

a = 225, b = 135 {\u0938\u092c\u0938\u0947 \u092c\u095c\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b\u00a0a\u00a0\u0924\u0925\u093e \u0938\u092c\u0938\u0947 \u091b\u094b\u091f\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b\u00a0b\u00a0\u092e\u093e\u0928\u0924\u0947 \u0939\u0948\u00a0}<\/p>\n

\u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0938\u0947<\/p>\n

a = bq + r (\u0924\u092c)<\/p>\n

225 = 135 \u00d71 + 90<\/p>\n

135 = 90 \u00d71 + 45<\/p>\n

90 = 45 \u00d7 2 + 0 {\u091c\u092c \u0939\u092e\u0947\u0902\u00a0r=0\u00a0\u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0924\u094b \u0939\u092e \u0906\u0917\u0947 \u0939\u0932 \u0915\u0930\u0928\u093e \u092c\u0902\u0926 \u0915\u0930 \u0926\u0947\u0924\u0947 \u0939\u0948\u00a0}<\/p>\n

b = 45 {\u092b\u093f\u0930 \u0909\u0938\u092e\u0947 \u0938\u0947\u00a0b\u00a0\u0915\u093e \u092e\u093e\u0928\u00a0HCF\u00a0\u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948;}<\/p>\n

HCF = 45<\/p>\n

\u0939\u0932:<\/p>\n

(ii) \u00a0\u00a0 196 \u0914\u0930 38220<\/strong><\/p>\n

a = 38220, b = 196\u00a0\u00a0{\u0938\u092c\u0938\u0947 \u092c\u095c\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b\u00a0a\u00a0\u0924\u0925\u093e \u0938\u092c\u0938\u0947 \u091b\u094b\u091f\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b\u00a0b\u00a0\u092e\u093e\u0928\u0924\u0947 \u0939\u0948\u00a0}<\/p>\n

\u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0938\u0947<\/p>\n

a = bq + r (\u0924\u092c)<\/p>\n

38220= 196 \u00d7195 + 0 \u00a0{\u091c\u092c \u0939\u092e\u0947\u0902\u00a0r=0\u00a0\u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0924\u094b \u0939\u092e \u0906\u0917\u0947 \u0939\u0932 \u0915\u0930\u0928\u093e \u092c\u0902\u0926 \u0915\u0930 \u0926\u0947\u0924\u0947 \u0939\u0948\u00a0}<\/p>\n

b = 196\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0{\u092b\u093f\u0930 \u0909\u0938\u092e\u0947 \u0938\u0947\u00a0b\u00a0\u0915\u093e \u092e\u093e\u0928\u00a0HCF\u00a0\u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948;}<\/p>\n

HCF = 196<\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

(iii) \u00a0 867 \u0914\u0930 255<\/strong><\/p>\n

a = 867, b = 255 {\u0938\u092c\u0938\u0947 \u092c\u095c\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b\u00a0a\u00a0\u0924\u0925\u093e \u0938\u092c\u0938\u0947 \u091b\u094b\u091f\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b\u00a0b\u00a0\u092e\u093e\u0928\u0924\u0947 \u0939\u0948\u00a0}<\/p>\n

\u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0938\u0947<\/p>\n

a = bq + r (\u0924\u092c)<\/p>\n

38220= 196 \u00d7195 + 0 {\u091c\u092c \u0939\u092e\u0947\u0902\u00a0r=0\u00a0\u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0924\u094b \u0939\u092e \u0906\u0917\u0947 \u0939\u0932 \u0915\u0930\u0928\u093e \u092c\u0902\u0926 \u0915\u0930 \u0926\u0947\u0924\u0947 \u0939\u0948\u00a0}<\/p>\n

b = 196\u00a0\u00a0{\u092b\u093f\u0930 \u0909\u0938\u092e\u0947 \u0938\u0947\u00a0b\u00a0\u0915\u093e \u092e\u093e\u0928\u00a0HCF\u00a0\u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948;}<\/p>\n

HCF = 196<\/p>\n

Ex 1.1 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0\u092a\u094d\u0930.2. \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f \u0915\u094b\u0908 \u092d\u0940 \u0927\u0928\u093e\u0924\u094d\u092e\u0915 \u0935\u093f\u0937\u092e \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 6q\u00a0+ 1, \u092f\u093e 6q\u00a0+ 3, \u092f\u093e 6q\u00a0+ 5, \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u0915\u093e \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 \u091c\u0939\u093e\u0901 q \u0915\u094b\u0908 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0939\u0948 |<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

\u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0928\u093e \u0939\u0948:\u00a0a = 6q + 1, 6q+3\u00a0\u092f\u093e\u00a0\u00a06q+5<\/p>\n

\u092e\u093e\u0928\u093e \u0915\u093f a \u0915\u094b\u0908 \u0927\u0928\u093e\u0924\u094d\u092e\u0915 \u0935\u093f\u0937\u092e \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0939\u0948; \u00a0\u091c\u0939\u093e\u0901 b = 6 \u0939\u094b\u0917\u093e,<\/p>\n

\u091c\u092c \u0939\u092e 6 \u0938\u0947 a \u0915\u094b \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948 \u091c\u094b \u0936\u0947\u0937\u092b\u0932 \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936: 0, 1, 2, 3, 4 \u0914\u0930 5 \u092a\u093e\u0924\u0947 \u0939\u0948;<\/p>\n

\u091c\u0939\u093e\u0901 0 \u2264\u00a0r\u00a0< b<\/p>\n

\u092f\u0939\u093e\u0901 a \u090f\u0915 \u0935\u093f\u0937\u092e \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 \u0907\u0938\u0932\u093f\u090f \u0936\u0947\u0937\u092b\u0932 \u092d\u0940 \u0935\u093f\u0937\u092e \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0936\u0947\u0937\u092b\u0932 \u0939\u094b\u0917\u093e 1 \u092f\u093e 3 \u092f\u093e 5<\/p>\n

\u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0938\u0947 \u0939\u092e \u092a\u093e\u0924\u0947 \u0939\u0948;<\/p>\n

a = 6q + 1, 6q+3\u00a0\u092f\u093e\u00a06q+5<\/p>\n

Ex 1.1 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0\u092a\u094d\u0930\u09663. \u0915\u093f\u0938\u0940 \u092a\u0930\u0947\u0921 \u092e\u0947\u0902 616 \u0938\u0926\u0938\u094d\u092f\u094b\u0902 \u0935\u093e\u0932\u0940 \u090f\u0915 \u0938\u0947\u0928\u093e (\u0906\u0930\u094d\u092e\u0940) \u0915\u0940 \u091f\u0941\u0915\u095c\u0940 \u0915\u094b 32 \u0938\u0926\u0938\u094d\u092f\u094b\u0902 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u090f\u0915 \u0906\u0930\u094d\u092e\u0940 \u092c\u0948\u0902\u0921 \u0915\u0947 \u092a\u0940\u091b\u0947 \u092e\u093e\u0930\u094d\u091a \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 | \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0938\u092e\u0942\u0939\u094b\u0902 \u0915\u094b \u0938\u092e\u093e\u0928 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0938\u094d\u0924\u0902\u092d\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u092e\u093e\u0930\u094d\u091a \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 | \u0909\u0928 \u0938\u094d\u0924\u0902\u092d\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0905\u0927\u093f\u0915\u0924\u092e \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948, \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 \u0935\u0947 \u092e\u093e\u0930\u094d\u091a \u0915\u0930 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948 ?<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/p>\n

\u0938\u094d\u0924\u0902\u092d\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0905\u0927\u093f\u0915\u0924\u092e \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e = HCF (616, 32)<\/p>\n

a = 616, b = 32\u00a0 {\u0938\u092c\u0938\u0947 \u092c\u095c\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b\u00a0a\u00a0\u0924\u0925\u093e \u0938\u092c\u0938\u0947 \u091b\u094b\u091f\u0940 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b\u00a0b\u00a0\u092e\u093e\u0928\u0924\u0947 \u0939\u0948\u00a0}<\/p>\n

\u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0938\u0947<\/p>\n

a = bq + r (\u0924\u092c)<\/p>\n

616 = 32 \u00d719 + 8\u00a0\u00a0{\u091c\u092c \u0939\u092e\u0947\u0902\u00a0r=0\u00a0\u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0924\u094b \u0939\u092e \u0906\u0917\u0947 \u0939\u0932 \u0915\u0930\u0928\u093e \u092c\u0902\u0926 \u0915\u0930 \u0926\u0947\u0924\u0947 \u0939\u0948\u00a0}<\/p>\n

32 = 8 \u00d7 4 + 0<\/p>\n

b = 8 {b\u00a0\u0915\u093e \u092e\u093e\u0928\u00a0HCF\u00a0\u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948}<\/p>\n

HCF = 8<\/p>\n

\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f \u0938\u094d\u0924\u0902\u092d\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0905\u0927\u093f\u0915\u0924\u092e \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e =\u00a08<\/p>\n

Ex 1.1 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0\u092a\u094d\u0930\u09664. \u092f\u0942\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f\u093f\u0915\u093e \u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0915\u0930\u0915\u0947 \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f \u0915\u093f\u0938\u0940 \u0927\u0928\u093e\u0924\u094d\u092e\u0915 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0915\u093e \u0935\u0930\u094d\u0917, \u0915\u093f\u0938\u0940 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 m \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f 3m \u092f\u093e 3m + 1 \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u0915\u093e \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 |<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932<\/strong>\u00a0:<\/p>\n

\u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0928\u093e \u0939\u0948 : a2<\/sup>\u00a0= 3m or 3m + 1<\/p>\n

a = bq + r<\/p>\n

\u092e\u093e\u0928\u093e \u0915\u093f\u00a0a\u00a0\u0915\u094b\u0908 \u0927\u0928\u093e\u0924\u094d\u092e\u0915 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0939\u0948 \u091c\u0939\u093e\u0901\u00a0b\u00a0= 3 \u0914\u0930\u00a0r\u00a0= 0, 1, 2 \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f 0 \u2264\u00a0r\u00a0< 3<\/p>\n

\u0924\u092c\u00a0a\u00a0= 3q\u00a0+\u00a0r\u00a0 \u0915\u0941\u091b \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f\u00a0q\u00a0\u2265 0<\/p>\n

\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f,\u00a0a\u00a0= 3q\u00a0+ 0 or 3q\u00a0+ 1 or 3q\u00a0+ 2<\/p>\n

\u0905\u092c \u0939\u092e \u092a\u093e\u0924\u0947 \u0939\u0948;<\/p>\n

\u21d2\u00a0a2<\/sup>\u00a0= (3q + 0)2<\/sup>\u00a0or (3q + 1)2<\/sup>\u00a0or (3q +2)2<\/sup><\/p>\n

\u21d2\u00a0a2<\/sup>\u00a0= 9q2<\/sup>\u00a0or 9q2<\/sup>\u00a0+ 6q + 1 or 9q2<\/sup>\u00a0+ 12q + 4<\/p>\n

\u21d2\u00a0a2<\/sup>\u00a0= 9q2<\/sup>\u00a0or 9q2<\/sup>\u00a0+ 6q + 1 or 9q2<\/sup>\u00a0+ 12q + 3 + 1<\/p>\n

\u21d2\u00a0a2<\/sup>\u00a0= 3(3q2<\/sup>) or 3(3q2<\/sup>\u00a0+ 2q) + 1 or 3(3q2<\/sup>\u00a0+ 4q + 1) + 1<\/p>\n

\u092f\u0926\u093f m = (3q2<\/sup>) or (3q2<\/sup>\u00a0+ 2q)\u00a0 or (3q2<\/sup>\u00a0+ 4q + 1) \u0939\u094b \u0924\u094b<\/p>\n

\u0939\u092e \u092a\u093e\u0924\u0947 \u0939\u0948 \u0915\u093f ;<\/p>\n

a2<\/sup>\u00a0= 3m or 3m + 1 or 3m + 1<\/p>\n

Ex 1.1 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0\u092a\u094d\u0930\u09665. \u092f\u0942\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f\u093f\u0915\u093e \u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0915\u0930\u0915\u0947 \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f \u0915\u093f\u0938\u0940 \u0927\u0928\u093e\u0924\u094d\u092e\u0915 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0915\u093e \u0918\u0928 9m, 9m + 1 \u092f\u093e 9m + 8 \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u0915\u093e \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 |<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932<\/strong>:<\/p>\n

\u092e\u093e\u0928\u093e, a \u0915\u094b\u0908 \u0927\u0928\u093e\u0924\u094d\u092e\u0915 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0939\u0948;<\/p>\n

\u092f\u0941\u0915\u093f\u0932\u094d\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f\u093f\u0915\u093e \u0915\u0947 \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0938\u0947;<\/p>\n

a = bq + r\u00a0\u091c\u0939\u093e\u0901;\u00a00 \u2264\u00a0r\u00a0< b<\/p>\n

b = 9 \u0930\u0916\u0928\u0947 \u092a\u0930<\/p>\n

a = 9q + r\u00a0\u091c\u0939\u093e\u0901;\u00a00 \u2264\u00a0r\u00a0< 9<\/p>\n

\u091c\u092c r = 0 \u0939\u094b;<\/p>\n

a = 9q + 0 = 9q<\/p>\n

a3<\/sup>\u00a0 = (9q)3<\/sup>\u00a0= 9(81q3<\/sup>)\u00a0\u092f\u093e\u00a09m\u00a0\u091c\u0939\u093e\u0901\u00a0m = 81q3<\/sup><\/p>\n

\u091c\u092c r = 1 \u0939\u094b<\/p>\n

a = 9q + 1<\/p>\n

a3<\/sup>\u00a0= (9q + 1)3<\/sup>\u00a0= 9(81q3<\/sup>\u00a0+ 27q2<\/sup>\u00a0+ 3q) + 1<\/p>\n

= 9m + 1\u00a0\u00a0\u091c\u0939\u093e\u0901\u00a0m = 81q3<\/sup>\u00a0+ 27q2<\/sup>\u00a0+ 3q<\/p>\n

\u091c\u092c r = 2 \u0939\u094b \u0924\u094b<\/p>\n

a = 9q + 2<\/p>\n

a3<\/sup>\u00a0 = (9q + 2)3<\/sup>\u00a0= 9(81q3<\/sup>\u00a0+ 54q2<\/sup>\u00a0+ 12q) + 8<\/p>\n

= 9m + 2\u00a0\u00a0\u091c\u0939\u093e\u0901\u00a0m = 81q3<\/sup>\u00a0+ 54q2<\/sup>\u00a0+ 12q<\/p>\n

\u0905\u0924:\u00a0\u0915\u093f\u0938\u0940 \u0927\u0928\u093e\u0924\u094d\u092e\u0915 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0915\u093e \u0918\u0928 9m, 9m + 1 \u092f\u093e 9m + 8 \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u0915\u093e \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

<\/a>\u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u093e\u0935\u0932\u0940 1.2<\/strong><\/span><\/p>\n

Ex 1.2 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924 Q1. \u0928\u093f\u092e\u094d\u0928\u0932\u093f\u0916\u093f\u0924 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u0913\u0902 \u0915\u094b \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u092e\u0947\u0902 \u0935\u094d\u092f\u0915\u094d\u0924 \u0915\u0940\u091c\u093f\u092f\u0947 :<\/strong>
\n(i) 140 \u00a0\u00a0<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

\"NCERT
\n140 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921
\n= 22<\/sup>\u00a0\u00d7 5\u00a0\u00d7 7<\/p>\n

(ii) 156<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

\"NCERT
\n156 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921
\n= 22<\/sup>\u00a0\u00d7 3\u00a0\u00d7 13<\/p>\n

(iii) 3825<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

\"NCERT<\/p>\n

3825 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921
\n= 32<\/sup>\u00a0\u00d7 52<\/sup>\u00a0\u00d7 17<\/p>\n

(iv) 5005<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

\"NCERT<\/p>\n

5005 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921
\n= 5\u00a0\u00d7 7\u00a0\u00d7 11\u00a0\u00d7 13<\/p>\n

(v) 7429<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

\"NCERT
\n7429 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921
\n= 17 x\u00a019 x 23<\/p>\n

Ex 1.2 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q2. \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915\u094b\u0902 \u0915\u0947 \u0928\u093f\u092e\u094d\u0928\u0932\u093f\u0916\u093f\u0924 \u092f\u0941\u0917\u094d\u092e\u094b\u0902 \u0915\u0947 LCM and HCF \u091c\u094d\u091e\u093e\u0924 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0924\u0925\u093e \u0907\u0938\u0915\u0940 \u091c\u093e\u0901\u091a \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f \u0926\u094b\u00a0\u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u0913\u0902 \u0915\u093e \u0917\u0941\u0923\u0928\u092b\u0932 = LCM \u00d7 HCF \u0939\u0948|\u00a0<\/strong><\/p>\n

(i) 26 and 91<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

26 = 2\u00a0\u00d7 13<\/p>\n

91 = 7\u00a0\u00d7 13<\/p>\n

\u0938\u093e\u0930\u094d\u0935 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 = 13<\/p>\n

\u2234 HCF = 13<\/p>\n

LCM = 2\u00a0\u00d7 7\u00a0\u00d7 13 = 182<\/p>\n

\u0905\u092c, \u091c\u093e\u0901\u091a,<\/p>\n

\u0926\u094b \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u0913\u0902 \u0915\u093e \u0917\u0941\u0923\u0928\u092b\u0932 = LCM\u00a0\u00d7 HCF<\/p>\n

N1<\/sub>\u00a0\u00d7 N2<\/sub>\u00a0=\u00a0LCM\u00a0\u00d7 HCF<\/p>\n

26\u00a0\u00d7 91 = 13\u00a0\u00d7 182<\/p>\n

2366 =\u00a0\u00a02366<\/p>\n

\u0907\u0924\u093f \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927\u092e |<\/p>\n

(ii) 510 and 92<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

510 =\u00a02 \u00d7 3 \u00d7 5 \u00d7 17<\/p>\n

92 = 2 \u00d7 2 \u00d7 23<\/p>\n

\u0938\u093e\u0930\u094d\u0935 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 = 2<\/p>\n

\u2234\u00a0HCF = 2<\/p>\n

LCM = 2\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7 3\u00a0\u00d7 5\u00a0\u00d7\u00a017\u00a0\u00d7 23 = \u00a023460<\/p>\n

\u0905\u092c, \u091c\u093e\u0901\u091a,<\/p>\n

\u0926\u094b \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u0913\u0902 \u0915\u093e \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 = LCM\u00a0\u00d7 HCF<\/p>\n

N1<\/sub>\u00a0\u00d7 N2<\/sub>\u00a0=\u00a0LCM\u00a0\u00d7 HCF<\/p>\n

510 \u00d7 92\u00a0= 2\u00a0\u00d7\u00a023460<\/p>\n

46920 =\u00a0\u00a046920<\/p>\n

\u0907\u0924\u093f \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927\u092e |<\/p>\n

(iii) 336 and 54<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

336 = 2 \u00d7 2 \u00d7 2 \u00d7 2 \u00d7 3 \u00d7 7<\/p>\n

54 = 2 \u00d7 3 \u00d7 3 \u00d7 3<\/p>\n

\u0938\u093e\u0930\u094d\u0935 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 = 2\u00a0\u00d7 3<\/p>\n

\u2234\u00a0HCF = 6<\/p>\n

LCM = 2\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7 2\u00d7 2\u00a0\u00d7 3\u00a0\u00d7 3\u00a0\u00d7 3\u00a0\u00d7 7\u00a0= \u00a03024<\/p>\n

\u091c\u093e\u0901\u091a,<\/p>\n

\u0926\u094b \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u0913\u0902 \u0915\u093e \u0917\u0941\u0923\u0928\u092b\u0932 = LCM\u00a0\u00d7 HCF<\/p>\n

N1<\/sub>\u00a0\u00d7 N2<\/sub>\u00a0=\u00a0LCM\u00a0\u00d7 HCF<\/p>\n

336 \u00d7 54\u00a0= 6\u00a0\u00d7 3024<\/p>\n

18144\u00a0= \u00a018144<\/p>\n

\u0907\u0924\u093f \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927\u092e |<\/p>\n

Ex 1.2 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q3. \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0935\u093f\u0927\u093f \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e \u0928\u093f\u092e\u094d\u0928\u0932\u093f\u0916\u093f\u0924 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915\u094b\u0902 \u0915\u0947 LCM \u0914\u0930\u00a0HCF \u091c\u094d\u091e\u093e\u0924 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f |<\/strong><\/p>\n

(i) 12, 15 and 21<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

12 = 2\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7 3<\/p>\n

15 = 5\u00a0\u00d7 3<\/p>\n

21 = 7\u00a0\u00d7 3<\/p>\n

\u0938\u093e\u0930\u094d\u0935 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 = 3<\/p>\n

HCF = 3<\/p>\n

\u200bLCM = 3\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7 5\u00a0\u00d7 7 = 420<\/p>\n

(ii) 17, 23 and 29<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

17 = 1\u00a0\u00d7 17<\/p>\n

23 = 1\u00a0\u00d7 23<\/p>\n

29 = 1\u00a0\u00d7 29<\/p>\n

HCF = 1<\/p>\n

LCM = 17\u00a0\u00d7 23\u00a0\u00d7 29 = 11339<\/p>\n

(iii) 8, 9 and 25<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

8 = 2\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7 2<\/p>\n

9 = 3\u00a0\u00d7 3<\/p>\n

25 = 5\u00a0\u00d7 5<\/p>\n

\u092f\u0939\u093e\u0901 1 \u0915\u094b \u091b\u094b\u095c\u0915\u0930 \u0905\u0928\u094d\u092f \u0915\u094b\u0908 \u0938\u093e\u0930\u094d\u0935 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u2234\u00a0HCF = 1<\/p>\n

LCM =\u00a02\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7\u00a03\u00a0\u00d7 3 \u00d7\u00a05\u00a0\u00d7 5<\/p>\n

= 8\u00a0\u00d7 9\u00a0\u00d7 25<\/p>\n

= 1800<\/p>\n

Ex 1.2 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q4. HCF (306, 657) = 9, \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 | LCM\u00a0(306, 657) \u091c\u094d\u091e\u093e\u0924 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f |\u00a0<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

HCF (306, 657) = 9<\/p>\n

LCM\u00a0\u00d7 HCF\u00a0=\u00a0\u200bN1<\/sub>\u00a0\u00d7 N2<\/sub><\/p>\n

\"Maths
\n\"NCERT
\nLCM = 22338<\/p>\n

Ex 1.2 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q5. \u091c\u093e\u0901\u091a \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f \u0915\u094d\u092f\u093e \u0915\u093f\u0938\u0940 \u092a\u094d\u0930\u093e\u0915\u0943\u0924 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e n \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e 6n<\/sup>\u00a0\u0905\u0902\u0915 0 \u092a\u0930 \u0938\u092e\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b \u0938\u0915\u0924\u0940 \u0939\u0948 |\u00a0<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932:<\/strong><\/p>\n

6n<\/sup>\u00a0\u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 = (2\u00a0\u00d7 3 )n<\/sup><\/p>\n

\u091c\u092c\u0915\u093f, \u0915\u094b\u0908 \u092a\u094d\u0930\u093e\u0915\u0943\u0924 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u091c\u094b \u0936\u0942\u0928\u094d\u092f \u092a\u0930 \u0938\u092e\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b\u0924\u0940 \u0939\u0948 \u0909\u0938\u0915\u0947 \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921\u00a0(2\u00a0\u00d7 5\u00a0)n<\/sup>\u00a0\u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u0915\u093e \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0905\u0924:,\u00a06n<\/sup>\u00a0\u0936\u0942\u0928\u094d\u092f \u092a\u0930 \u0938\u092e\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u094b\u0917\u0940 |<\/p>\n

Ex 1.2 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q6. \u0935\u094d\u092f\u093e\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f 7 \u00d7 11 \u00d7 13 + 13 \u0914\u0930 7 \u00d7 6 \u00d7 5 \u00d7 4 \u00d7 3 \u00d7 2 \u00d7 1 + 5 \u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902 \u0939\u0948 ?<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932 :<\/strong><\/p>\n

\u092e\u093e\u0928\u093e A =\u00a07 \u00d7 11 \u00d7 13 + 13<\/p>\n

= 13 (7 \u00d7 11 + 1)<\/p>\n

= 13 (77 + 1)<\/p>\n

= 13\u00a0\u00d7 78<\/p>\n

\u0905\u0924: \u092f\u0939 \u090f\u0915 \u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f \u0907\u0938\u0915\u0947 \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u092e\u0947\u0902 1 \u0915\u094b \u091b\u094b\u095c\u0915\u0930 \u0905\u0928\u094d\u092f \u0926\u094b \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0939\u0948\u0902 |<\/p>\n

\u0907\u0938\u0940\u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930,<\/p>\n

\u092e\u093e\u0928\u093e B =\u00a07 \u00d7 6 \u00d7 5 \u00d7 4 \u00d7 3 \u00d7 2 \u00d7 1 + 5<\/p>\n

= 5 (7 \u00d7 6 \u00d7\u00a04 \u00d7 3 \u00d7 2 \u00d7 1 + 1)\u200b<\/p>\n

= 5 \u00d7 (1008 + 1)<\/p>\n

= 5 \u00a0\u00d7\u00a0 1009<\/p>\n

\u0905\u0924: \u092f\u0939 \u092d\u0940 \u090f\u0915 \u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f\u00a0\u0907\u0938\u0915\u0947 \u092d\u0940 \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u092e\u0947\u0902 1 \u0915\u094b \u091b\u094b\u095c\u0915\u0930 \u0905\u0928\u094d\u092f \u0926\u094b \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0939\u0948\u0902 |<\/p>\n

Ex 1.2 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q7.\u00a0<\/strong>\u0915\u093f\u0938\u0940 \u0916\u0947\u0932 \u0915\u0947 \u092e\u0948\u0926\u093e\u0928 \u0915\u0947 \u091a\u093e\u0930\u094b\u0902 \u0913\u0930 \u090f\u0915 \u0935\u0943\u0924\u094d\u0924\u093e\u0915\u093e\u0930 \u092a\u0925 \u0939\u0948\u0964 \u0907\u0938 \u092e\u0948\u0926\u093e\u0928 \u0915\u093e \u090f\u0915 \u091a\u0915\u094d\u0915\u0930 \u0932\u0917\u093e\u0928\u0947 \u092e\u0947\u0902\u00a0\u0938\u094b\u0928\u093f\u092f\u093e \u0915\u094b 18 \u092e\u093f\u0928\u091f \u0932\u0917\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902, \u091c\u092c\u0915\u093f \u0907\u0938\u0940 \u092e\u0948\u0926\u093e\u0928 \u0915\u093e \u090f\u0915 \u091a\u0915\u094d\u0915\u0930 \u0932\u0917\u093e\u0928\u0947 \u092e\u0947\u0902 \u0930\u0935\u093f \u0915\u094b 12 \u092e\u093f\u0928\u091f\u00a0\u0932\u0917\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964 \u092e\u093e\u0928 \u0932\u0940\u091c\u093f\u090f \u0935\u0947 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u094d\u0925\u093e\u0928 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u092f \u092a\u0930 \u091a\u0932\u0928\u093e \u092a\u094d\u0930\u093e\u0930\u0902\u092d \u0915\u0930\u0915\u0947 \u090f\u0915\u00a0\u0939\u0940 \u0926\u093f\u0936\u093e \u092e\u0947\u0902 \u091a\u0932\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964 \u0915\u093f\u0924\u0928\u0947 \u0938\u092e\u092f \u092c\u093e\u0926 \u0935\u0947 \u092a\u0941\u0928\u0903 \u092a\u094d\u0930\u093e\u0902\u0930\u092d\u093f\u0915 \u0938\u094d\u0925\u093e\u0928 \u092a\u0930 \u092e\u093f\u0932\u0947\u0902\u0917\u0947?<\/p>\n

\u0939\u0932:\u00a0<\/strong><\/p>\n

\u090f\u0915 \u091a\u0915\u094d\u0915\u0930 \u092e\u0947\u0902 \u0938\u094b\u0928\u093f\u092f\u093e 18 \u092e\u093f\u0928\u091f \u0932\u0947\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0902 |<\/p>\n

\u0930\u0935\u093f \u090f\u0915 \u091a\u0915\u094d\u0915\u0930 \u092e\u0947\u0902 12 \u0932\u0917\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0935\u0947 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u094d\u0925\u093e\u0928 \u092a\u0930 LCM(18, 12) \u092e\u093f\u0928\u091f \u0915\u0947 \u092c\u093e\u0926 \u092e\u093f\u0932\u0947\u0902\u0917\u0947 |<\/p>\n

\u0905\u0924:<\/p>\n

18 = 2\u00a0\u00d7 3\u00a0\u00d7 3<\/p>\n

12 = 2\u00a0\u00d7 2\u00a0\u00d7 3<\/p>\n

HCF = 2\u00a0\u00d7 3 = 6<\/p>\n

\"
\n= 36 \u092e\u093f\u0928\u091f |<\/p>\n

<\/a>\u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u093e\u0935\u0932\u0940 1.3<\/span>\u00a0<\/strong><\/p>\n

Ex 1.3 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924 Q1. \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f \u221a5 \u090f\u0915 \u0905\u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 |<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932 :<\/strong><\/p>\n

\u0907\u0938\u0915\u0947 \u0935\u093f\u092a\u0930\u0940\u0924 \u092e\u093e\u0928 \u0932\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f \u221a5 \u090f\u0915 \u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0939\u092e \u0915\u093f\u0938\u0940 \u092d\u0940 \u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b p\/q \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u092e\u0947\u0902 \u0935\u094d\u092f\u0915\u094d\u0924 \u0915\u0930 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948 \u091c\u0939\u093e\u0901 p \u0924\u0925\u093e q \u0926\u094b \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0939\u0948 \u0914\u0930 q\u00a0 \u2260 0 \u0939\u0948 |\u00a0\u200b<\/strong><\/p>\n

\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f,<\/p>\n

\"NCERT
\n\"NCERT
\n\u092f\u0939\u093e\u0901 5\u00a0a<\/em>2\u00a0<\/sup><\/em>\u0915\u094b \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0905\u0924: 5 a \u0915\u094b \u092d\u0940 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0947\u0917\u093e | ….(1)<\/p>\n

[\u00a0\u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 1.3 \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e<\/strong>\u00a0]<\/p>\n

\u0905\u0924:\u00a0a<\/em>\u00a0= 5c \u092e\u093e\u0928\u093e\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 [\u00a0\u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f a 5 \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948\u00a0<\/strong>\u0905\u0930\u094d\u0925\u093e\u0924 a \u0915\u093e 5 \u0915\u094b\u0908 \u0917\u0941\u0928\u093e\u0916\u0902\u0921 \u0939\u0948 |]<\/p>\n

5b<\/em>2<\/sup><\/em>\u00a0= a<\/em>2<\/sup><\/em>\u00a0\u092e\u0947\u0902\u00a0a<\/em>\u00a0= 5c \u0930\u0916\u0928\u0947 \u092a\u0930<\/p>\n

\u21d2\u00a0\u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a05b<\/em>2<\/sup><\/em>\u00a0=\u00a0<\/em>(5c)2<\/sup><\/em><\/p>\n

\u21d2\u00a0\u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a05b<\/em>2<\/sup><\/em>\u00a0=\u00a0<\/em>25c2<\/sup><\/p>\n

\u21d2\u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0 \u00a0\u00a0b<\/em>2<\/sup><\/em>\u00a0=\u00a0<\/em>5c2<\/sup><\/p>\n

\"NCERT<\/p>\n

\u092f\u0939\u093e\u0901 5 b2\u00a0<\/sup><\/em>\u0915\u094b \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0905\u0924: 5 b \u0915\u094b \u092d\u0940 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0947\u0917\u093e | ….(2)<\/p>\n

[\u00a0\u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 1.3 \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e<\/strong>\u00a0]<\/p>\n

\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (1) \u0924\u0925\u093e (2) \u0938\u0947 \u0939\u092e \u092a\u093e\u0924\u0947 \u0939\u0948 \u0915\u093f 5 a \u0924\u0925\u093e b \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0915\u094b \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948 \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 5 \u090f\u0915 \u0909\u092d\u092f\u0928\u093f\u0937\u094d\u0920 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0907\u0938\u0938\u0947 \u0939\u092e\u093e\u0930\u0940 \u0907\u0938 \u0924\u0925\u094d\u092f \u0915\u093e \u0935\u093f\u0930\u094b\u0927\u093e\u092d\u093e\u0938 \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0915\u093f a \u0924\u0925\u093e b \u092e\u0947\u0902 1 \u0915\u0947 \u0905\u0924\u093f\u0930\u093f\u0915\u094d\u0924 \u0915\u094b\u0908 \u0909\u092d\u092f\u0928\u093f\u0937\u094d\u0920 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u092f\u0939 \u0935\u093f\u0930\u094b\u0927\u093e\u092d\u093e\u0938\u0940 \u092a\u0930\u093f\u0923\u093e\u092e \u0939\u092e\u093e\u0930\u0940 \u0917\u0932\u0924 \u0915\u0932\u094d\u092a\u0928\u093e \u0938\u0947 \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u0941\u0906 \u0939\u0948 \u0915\u093f<\/p>\n

\u0905\u0924:\u00a0\u221a5\u00a0\u090f\u0915 \u0905\u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

Ex 1.3 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q<\/strong>2.\u00a0\u00a0<\/strong>\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f\u00a0<\/strong>\u00a0\u0915\u093f 3 + 2<\/strong>\u221a5<\/strong>\u00a0\u090f\u0915 \u0905\u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 |<\/strong><\/p>\n

\u0939\u0932 :<\/strong><\/p>\n

\u0907\u0938\u0915\u0947 \u0935\u093f\u092a\u0930\u0940\u0924 \u092e\u093e\u0928 \u0932\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f 3 + 2\u221a5 \u090f\u0915 \u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0939\u092e \u0915\u093f\u0938\u0940 \u092d\u0940 \u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0915\u094b p\/q \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u092e\u0947\u0902 \u0935\u094d\u092f\u0915\u094d\u0924 \u0915\u0930 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948 \u091c\u0939\u093e\u0901 p \u0924\u0925\u093e q \u0926\u094b \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0939\u0948 \u0914\u0930 q\u00a0 \u2260 0 \u0939\u0948 |\u00a0\u200b<\/strong><\/p>\n

\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f,<\/p>\n

\"NCERT<\/p>\n

\u0914\u0930 p \u0924\u0925\u093e q \u0915\u094b \u0909\u092d\u092f\u0928\u093f\u0937\u094d\u0920 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0938\u0947 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930 \u090f\u0915 \u0938\u0939-\u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e a \u0924\u0925\u093e b \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0915\u0930 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 |<\/p>\n

\"Maths<\/p>\n

\u091a\u0942\u0901\u0915\u093f a \u0924\u0925\u093e b \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0939\u0948 \u0914\u0930 2 \u0924\u0925\u093e 3 \u092d\u0940 \u092a\u0942\u0930\u094d\u0923\u093e\u0902\u0915 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\"NCERT<\/p>\n

\u0907\u0938\u0938\u0947 \u090f\u0915 \u0935\u093f\u0930\u094b\u0927\u093e\u092d\u093e\u0938\u0940 \u092a\u0930\u093f\u0923\u093e\u092e \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0915\u093f \u221a5 \u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0910\u0938\u093e \u0935\u093f\u0930\u094b\u0927\u093e\u092d\u093e\u0938\u0940 \u092a\u0930\u093f\u0923\u093e\u092e \u0939\u092e\u093e\u0930\u0940 \u0917\u0932\u0924 \u0915\u0932\u094d\u092a\u0928\u093e \u0938\u0947 \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u0941\u0906 \u0939\u0948 \u0915\u093f 3 + 2\u221a5 \u090f\u0915 \u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0905\u0924: 3 + 2\u221a5 \u090f\u0915 \u0905\u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948 |<\/p>\n

\"Solutions
\n\"NCERT
\n\u092f\u0939\u093e\u0901 2\u00a0b<\/em>2\u00a0<\/sup><\/em>\u0915\u094b \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0905\u0924: 2, b \u0915\u094b \u092d\u0940 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0947\u0917\u093e | ….(1)<\/p>\n

[\u00a0\u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 1.3 \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e<\/strong>\u00a0]<\/p>\n

\u0905\u0924: b = 2c \u092e\u093e\u0928\u093e\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 [\u00a0\u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f a 5 \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 |<\/strong>\u00a0]<\/p>\n

\"NCERT
\n\u092f\u0939\u093e\u0901 2\u00a0a<\/em>2\u00a0<\/sup><\/em>\u0915\u094b \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0905\u0924: 2\u00a0a<\/em>\u00a0\u0915\u094b \u092d\u0940 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0947\u0917\u093e | ….(2)<\/p>\n

[\u00a0\u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 1.3 \u0926\u094d\u0935\u093e\u0930\u093e<\/strong>\u00a0]<\/p>\n

\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (1) \u0924\u0925\u093e (2) \u0938\u0947 \u0939\u092e \u092a\u093e\u0924\u0947 \u0939\u0948 \u0915\u093f 2 a \u0924\u0925\u093e b \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0915\u094b \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948 \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 2 \u090f\u0915 \u0909\u092d\u092f\u0928\u093f\u0937\u094d\u0920 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\u0907\u0938\u0938\u0947 \u0939\u092e\u093e\u0930\u0940 \u0907\u0938 \u0924\u0925\u094d\u092f \u0915\u093e \u0935\u093f\u0930\u094b\u0927\u093e\u092d\u093e\u0938 \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0915\u093f a \u0924\u0925\u093e b \u092e\u0947\u0902 1 \u0915\u0947 \u0905\u0924\u093f\u0930\u093f\u0915\u094d\u0924 \u0915\u094b\u0908 \u0909\u092d\u092f\u0928\u093f\u0937\u094d\u0920 \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u0948, \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f \u0939\u092e\u0928\u0947 a \u0924\u0925\u093e b \u0915\u094b \u0938\u0939-\u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0915\u093f\u092f\u093e \u0925\u093e |<\/p>\n

\u092f\u0939 \u0935\u093f\u0930\u094b\u0927\u093e\u092d\u093e\u0938\u0940 \u092a\u0930\u093f\u0923\u093e\u092e \u0939\u092e\u093e\u0930\u0940 \u0917\u0932\u0924 \u0915\u0932\u094d\u092a\u0928\u093e \u0938\u0947 \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u0941\u0906 \u0939\u0948 \u0915\u093f<\/p>\n

\"CBSE
\n\"CBSE
\n\"NCERT<\/p>\n

<\/a>\u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u093e\u0935\u0932\u0940 1.4<\/span>\u00a0<\/strong><\/p>\n

Ex 1.4 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924 Q1. \u092c\u093f\u0928\u093e \u0932\u0902\u092c\u0940 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u092a\u094d\u0930\u0915\u094d\u0930\u093f\u092f\u093e \u0915\u093f\u090f \u092c\u0924\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f \u0928\u093f\u092e\u094d\u0928\u0932\u093f\u0916\u093f\u0924 \u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u0926\u0936\u092e\u0932\u0935 \u092a\u094d\u0930\u0938\u093e\u0930 \u0938\u093e\u0902\u0924 \u0939\u0948\u0902 \u092f\u093e \u0905\u0938\u093e\u0902\u0924 \u0906\u0935\u0930\u094d\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0902 :<\/strong><\/p>\n

\"NCERT<\/p>\n

\u0939\u0932 :<\/strong><\/p>\n

\"NCERT
\n\u0939\u0930 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 55<\/sup>\u00a0\u0939\u0948 \u0914\u0930 \u0907\u0938\u0947 2m\u00a0<\/sup>\u00d7 5n<\/sup>\u00a0\u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u092e\u0947\u0902 \u0935\u094d\u092f\u0915\u094d\u0924 \u0915\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0938\u0915\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0905\u0924: \u092f\u0939 \u090f\u0915 \u0938\u093e\u0902\u0924 \u0926\u0936\u092e\u0932\u0935 \u092a\u094d\u0930\u0938\u093e\u0930 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\"NCERT
\n\u0939\u0930 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 23<\/sup>\u00a0\u0939\u0948 \u0914\u0930 \u0907\u0938\u0947 2m\u00a0<\/sup>\u00d7 5n<\/sup>\u00a0\u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u092e\u0947\u0902 \u0935\u094d\u092f\u0915\u094d\u0924 \u0915\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0938\u0915\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0905\u0924: \u092f\u0939 \u090f\u0915 \u0938\u093e\u0902\u0924 \u0926\u0936\u092e\u0932\u0935 \u092a\u094d\u0930\u0938\u093e\u0930 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\"NCERT
\n\u0939\u0930 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 5 \u00d7 7 \u00d7 13 \u0939\u0948 \u0914\u0930 \u0907\u0938\u0947 2m\u00a0<\/sup>\u00d7 5n<\/sup>\u00a0\u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u092e\u0947\u0902 \u0935\u094d\u092f\u0915\u094d\u0924 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0915\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0938\u0915\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0905\u0924: \u092f\u0939 \u090f\u0915 \u0905\u0938\u093e\u0902\u0924 \u0926\u0936\u092e\u0932\u0935 \u092a\u094d\u0930\u0938\u093e\u0930 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\"NCERT
\n\u0939\u0930 \u0915\u093e \u0905\u092d\u093e\u091c\u094d\u092f \u0917\u0941\u0923\u0928\u0916\u0902\u0921 26<\/sup>\u00a0\u00d7 52<\/sup>\u00a0\u0939\u0948 \u0914\u0930 \u092f\u0939 2m\u00a0<\/sup>\u00d7 5n<\/sup>\u00a0\u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u092e\u0947\u0902 \u0935\u094d\u092f\u0915\u094d\u0924 \u0939\u0948 \u0905\u0924: \u092f\u0939 \u090f\u0915 \u0938\u093e\u0902\u0924 \u0926\u0936\u092e\u0932\u0935 \u092a\u094d\u0930\u0938\u093e\u0930 \u0939\u0948 |<\/p>\n

\"NCERT
\n\"NCERT
\n\"NCERT
\n\"Download
\n\"NCERT
\nQ2. \u090a\u092a\u0930 \u0926\u093f\u090f \u0917\u090f \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 \u092e\u0947\u0902 \u0909\u0928 \u092a\u0930\u093f\u092e\u0947\u092f \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u0926\u0936\u092e\u0932\u0935 \u092a\u094d\u0930\u0938\u093e\u0930\u094b\u0902 \u0915\u094b \u0932\u093f\u0916\u093f\u090f \u091c\u094b \u0938\u093e\u0902\u0924 \u0939\u0948\u0902 |<\/p>\n

\u0939\u0932 : \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e 1 \u092e\u0947\u0902 \u0938\u093e\u0902\u0924 \u0926\u0936\u092e\u0932\u0935 \u092a\u094d\u0930\u0938\u093e\u0930 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 \u0928\u093f\u092e\u094d\u0928\u0932\u093f\u0916\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0902 |<\/p>\n

(i), (ii), (iii), (iv), (vi), (viii) \u0914\u0930 (ix)<\/p>\n

\"NCERT
\n\"Maths
\n\"NCERT
\n\"Solutions<\/p>\n

Hope given NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1\u00a0are helpful to complete your homework.<\/p>\n<\/div>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1\u00a0Real Numbers (Hindi Medium) These Solutions are part of NCERT Solutions for Class 10 Maths in Hindi Medium. Here we have given NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers. Chapter 1. \u0935\u093e\u0938\u094d\u0924\u0935\u093f\u0915 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u090f\u0901 \u0905\u092d\u094d\u092f\u093e\u0938 1.1 Ex 1.1 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924 \u092a\u094d\u0930.1. \u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 …<\/p>\n

NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium)<\/span> Read More »<\/a><\/p>\n","protected":false},"author":9,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"site-sidebar-layout":"default","site-content-layout":"default","ast-main-header-display":"","ast-hfb-above-header-display":"","ast-hfb-below-header-display":"","ast-hfb-mobile-header-display":"","site-post-title":"","ast-breadcrumbs-content":"","ast-featured-img":"","footer-sml-layout":"","theme-transparent-header-meta":"default","adv-header-id-meta":"","stick-header-meta":"default","header-above-stick-meta":"","header-main-stick-meta":"","header-below-stick-meta":"","spay_email":""},"categories":[1],"tags":[],"yoast_head":"\nNCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium) - MCQ Questions<\/title>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"en_US\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium) - MCQ Questions\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1\u00a0Real Numbers (Hindi Medium) These Solutions are part of NCERT Solutions for Class 10 Maths in Hindi Medium. Here we have given NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers. Chapter 1. \u0935\u093e\u0938\u094d\u0924\u0935\u093f\u0915 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u090f\u0901 \u0905\u092d\u094d\u092f\u093e\u0938 1.1 Ex 1.1 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924 \u092a\u094d\u0930.1. \u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 … NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium) Read More »\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"MCQ Questions\" \/>\n<meta property=\"article:publisher\" content=\"https:\/\/www.facebook.com\/NCERTSolutionsGuru\/\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2021-06-21T05:04:09+00:00\" \/>\n<meta property=\"article:modified_time\" content=\"2022-03-02T05:08:12+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/farm1.staticflickr.com\/927\/29572727088_aecce4ebba_o.jpg\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:creator\" content=\"@ncertsolguru\" \/>\n<meta name=\"twitter:site\" content=\"@ncertsolguru\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Written by\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"Prasanna\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Est. reading time\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"18 minutes\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/\",\"name\":\"MCQ Questions\",\"description\":\"MCQ Questions for Class 1 to 12\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"en-US\"},{\"@type\":\"ImageObject\",\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#primaryimage\",\"inLanguage\":\"en-US\",\"url\":\"https:\/\/farm1.staticflickr.com\/927\/29572727088_aecce4ebba_o.jpg\",\"contentUrl\":\"https:\/\/farm1.staticflickr.com\/927\/29572727088_aecce4ebba_o.jpg\"},{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#webpage\",\"url\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/\",\"name\":\"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium) - MCQ Questions\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/#website\"},\"primaryImageOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#primaryimage\"},\"datePublished\":\"2021-06-21T05:04:09+00:00\",\"dateModified\":\"2022-03-02T05:08:12+00:00\",\"author\":{\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/#\/schema\/person\/4ba9570f32f2057e70e670c7885e47f3\"},\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"en-US\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/\"]}]},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Home\",\"item\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium)\"}]},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/#\/schema\/person\/4ba9570f32f2057e70e670c7885e47f3\",\"name\":\"Prasanna\",\"image\":{\"@type\":\"ImageObject\",\"@id\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/#personlogo\",\"inLanguage\":\"en-US\",\"url\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/174540ad43736c7d1a4c4f83c775e74d?s=96&d=mm&r=g\",\"contentUrl\":\"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/174540ad43736c7d1a4c4f83c775e74d?s=96&d=mm&r=g\",\"caption\":\"Prasanna\"},\"url\":\"https:\/\/mcq-questions.com\/author\/prasanna\/\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium) - MCQ Questions","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/","og_locale":"en_US","og_type":"article","og_title":"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium) - MCQ Questions","og_description":"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1\u00a0Real Numbers (Hindi Medium) These Solutions are part of NCERT Solutions for Class 10 Maths in Hindi Medium. Here we have given NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers. Chapter 1. \u0935\u093e\u0938\u094d\u0924\u0935\u093f\u0915 \u0938\u0902\u0916\u094d\u092f\u093e\u090f\u0901 \u0905\u092d\u094d\u092f\u093e\u0938 1.1 Ex 1.1 Class 10 \u0917\u0923\u093f\u0924 \u092a\u094d\u0930.1. \u092f\u0941\u0915\u094d\u0932\u093f\u0921 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u0928 \u0905\u0932\u094d\u0917\u094b\u0930\u093f\u0925\u092e \u0915\u0947 … NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium) Read More »","og_url":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/","og_site_name":"MCQ Questions","article_publisher":"https:\/\/www.facebook.com\/NCERTSolutionsGuru\/","article_published_time":"2021-06-21T05:04:09+00:00","article_modified_time":"2022-03-02T05:08:12+00:00","og_image":[{"url":"https:\/\/farm1.staticflickr.com\/927\/29572727088_aecce4ebba_o.jpg"}],"twitter_card":"summary_large_image","twitter_creator":"@ncertsolguru","twitter_site":"@ncertsolguru","twitter_misc":{"Written by":"Prasanna","Est. reading time":"18 minutes"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/#website","url":"https:\/\/mcq-questions.com\/","name":"MCQ Questions","description":"MCQ Questions for Class 1 to 12","potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/mcq-questions.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"en-US"},{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#primaryimage","inLanguage":"en-US","url":"https:\/\/farm1.staticflickr.com\/927\/29572727088_aecce4ebba_o.jpg","contentUrl":"https:\/\/farm1.staticflickr.com\/927\/29572727088_aecce4ebba_o.jpg"},{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#webpage","url":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/","name":"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium) - MCQ Questions","isPartOf":{"@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#primaryimage"},"datePublished":"2021-06-21T05:04:09+00:00","dateModified":"2022-03-02T05:08:12+00:00","author":{"@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/#\/schema\/person\/4ba9570f32f2057e70e670c7885e47f3"},"breadcrumb":{"@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#breadcrumb"},"inLanguage":"en-US","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/"]}]},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-maths-chapter-1-in-hindi\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Home","item":"https:\/\/mcq-questions.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"NCERT Solutions for Class 10 Maths Chapter 1 Real Numbers (Hindi Medium)"}]},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/#\/schema\/person\/4ba9570f32f2057e70e670c7885e47f3","name":"Prasanna","image":{"@type":"ImageObject","@id":"https:\/\/mcq-questions.com\/#personlogo","inLanguage":"en-US","url":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/174540ad43736c7d1a4c4f83c775e74d?s=96&d=mm&r=g","contentUrl":"https:\/\/secure.gravatar.com\/avatar\/174540ad43736c7d1a4c4f83c775e74d?s=96&d=mm&r=g","caption":"Prasanna"},"url":"https:\/\/mcq-questions.com\/author\/prasanna\/"}]}},"jetpack_featured_media_url":"","_links":{"self":[{"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/24769"}],"collection":[{"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/9"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=24769"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/24769\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":34174,"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/24769\/revisions\/34174"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=24769"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=24769"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/mcq-questions.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=24769"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}