NCERT Solutions for Class 9 Maths in Hindi Medium<\/a>. Here we have given NCERT Solutions for Class 9 Maths Chapter 9 Area of Parallelograms and Triangles.<\/p>\n\u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u093e\u0935\u0932\u0940 9.1<\/strong><\/span><\/p>\nEx 9.1 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924 Q1. \u0928\u093f\u092e\u094d\u0928\u0932\u093f\u0916\u093f\u0924 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f\u092f\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0938\u0947 \u0915\u094c\u0928-\u0938\u0940 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f\u092f\u093e\u0901 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0902? \u0910\u0938\u0940 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, \u0909\u092d\u092f\u0928\u093f\u0937\u094d\u0920 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u090f\u0901 \u0932\u093f\u0916\u093f\u090f\u0964<\/strong> \n(i) \n \n\u0939\u0932 :<\/strong>\u00a0\u092f\u0939 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 CD \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 AB || CD \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n(ii) \n \n\u0939\u0932 :<\/strong>\u00a0\u092f\u0939 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f\u00a0\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930\u00a0\u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947\u00a0\u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u0948\u0902| \n(iii) \n \n\u0939\u0932 :<\/strong>\u00a0\u092f\u0939 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 QR\u00a0\u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 PS || QR \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n(iv) \n \n\u0939\u0932 :\u00a0<\/strong>\u092f\u0939 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f\u00a0\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930\u00a0\u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947\u00a0\u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u0948\u0902| \n(v) \n \n\u0939\u0932 :\u00a0<\/strong>\u092f\u0939 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f\u00a0\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930\u00a0\u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947\u00a0\u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u0948\u0902| \n(vi) \n \n\u0939\u0932 :\u00a0<\/strong>\u092f\u0939 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f\u00a0\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930\u00a0\u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947\u00a0\u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0928\u0939\u0940\u0902 \u0939\u0948\u0902|<\/p>\n\u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f :<\/strong><\/p>\n\u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 9.1 : \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u092c\u093f\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 | \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0||gm ABCD \u0914\u0930 ||gm EFCD \n\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 CD \u0914\u0930 AB || CD \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :\u00a0<\/strong> \nar(ABCD) = ar(EFCD) \n\u0909\u092a\u092a\u0924\u093f : \n\u0394ADE \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394BCF \u092e\u0947\u0902 \nAD = BC ( ||gm \u0915\u0947 \u0938\u092e\u094d\u092e\u0941\u0916 \u092d\u0941\u091c\u093e \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902) \n\u200b\u2220DAE =\u00a0\u2220CBF (\u0938\u0902\u0917\u0924 \u0915\u094b\u0923) \n\u2220AED =\u00a0\u2220BFC (\u0938\u0902\u0917\u0924 \u0915\u094b\u0923) \nASA \u0938\u0930\u094d\u0935\u093e\u0902\u0917\u0938\u092e\u0924\u093e \u0928\u093f\u092f\u092e \u0938\u0947 \n\u0394ADE\u00a0\u2245<\/strong>\u00a0\u0394BCF \n\u0905\u0924: ar(ADE) = ar(BCF) …….. (i) \n(\u0938\u0930\u094d\u0935\u093e\u0902\u0917\u0938\u092e \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 ) \n\u0905\u092c, \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u0930\u092b ar(EBCD) \u091c\u094b\u095c\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(ADE) + ar(EBCD) = ar(BCF) +\u00a0ar(EBCD) \n\u200bar(ABCD) = ar(EFCD) \nProved.<\/p>\n\u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u093e\u0935\u0932\u0940 9.2<\/strong><\/span><\/p>\n \n\u0939\u0932 :\u00a0<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0E, F, G \u0914\u0930 H \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936: \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \nABCD \u0915\u093f \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948\u0902 | \n <\/p>\nEx 9.2 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924 Q3. <\/strong>P \u0914\u0930 Q \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936: \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 DC \u0914\u0930 AD \u092a\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f ar (APB) = ar (BQC) \u0939\u0948 |<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0P \u0914\u0930 Q \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936: \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \n\u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 DC \u0914\u0930 AD \u092a\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \nar(APB) = ar(BQC) \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong> \n \n\u0394APB \u0924\u0925\u093e ||gm ABCD \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AB \u0924\u0925\u093e AB || CD \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 |<\/p>\nEx 9.2 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924 Q4. P \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u0947 \u0905\u092d\u094d\u092f\u0902\u0924\u0930 \u092e\u0947\u0902 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924\u093f \u0915\u094b\u0908 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f\u00a0<\/strong> \n \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 \u091c\u093f\u0938\u0915\u0947 \u0905\u092d\u094d\u092f\u0902\u0924\u0930 P \u0915\u094b\u0908 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :\u00a0<\/strong> \n \n \n\u0930\u091a\u0928\u093e :<\/strong>\u00a0P \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0938\u0947 \u0939\u094b\u0915\u0930 AB \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 GH \u0916\u093f\u0902\u091a\u093e \u0914\u0930 AD \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 EF \u0916\u093f\u0902\u091a\u093e | \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong> \nAB || GH \u0930\u091a\u0928\u093e \u0938\u0947 \u0914\u0930 AB = GH \u0939\u0948 \u0907\u0938\u0932\u093f\u090f ABHG \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \n \n\u0907\u0938\u0940 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 DCHG \u092d\u0940 \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \n\u0905\u092c \n\u0394APB \u0924\u0925\u093e ||gm ABHG \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AB \u0924\u0925\u093e AB || GH \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n <\/p>\nEx 9.2 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q5. PQRS \u0914\u0930 ABRS \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 \u0924\u0925\u093e X \u092d\u0941\u091c\u093e BR \u092a\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0915\u094b\u0908 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f :\u00a0<\/strong> \n \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0PQRS \u0914\u0930 ABRS \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 \u0924\u0925\u093e X \u092d\u0941\u091c\u093e BR \u092a\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0915\u094b\u0908 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :\u00a0<\/strong> \n \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong> \n||gm PQRS \u0924\u0925\u093e ||gm ABRS \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 SR \u0924\u0925\u093e SR|| PB \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0902 | \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 9.1 \u0938\u0947 \n \nar(PQRS) = ar(ABRS) ……. (i)\u00a0Proved<\/strong> \n\u0905\u092c,\u00a0\u0394AXS \u0924\u0925\u093e ||gm ABRS \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AS \u0924\u0925\u093e AS || BR \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 |<\/p>\nEx 9.2 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q6.\u00a0<\/strong>\u090f\u0915 \u0915\u093f\u0938\u093e\u0928 \u0915\u0947 \u092a\u093e\u0938 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c (PQRS) \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u0915\u093e \u090f\u0915 \u0916\u0947\u0924 \u0925\u093e\u0964 \u0909\u0938\u0928\u0947 RS \u092a\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924<\/strong>\u00a0\u0915\u094b\u0908 \u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 A \u0932\u093f\u092f\u093e \u0914\u0930 \u0909\u0938\u0947 P \u0914\u0930 Q \u0938\u0947 \u092e\u093f\u0932\u093e \u0926\u093f\u092f\u093e\u0964 \u0916\u0947\u0924 \u0915\u093f\u0924\u0928\u0947 \u092d\u093e\u0917\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0939\u094b<\/strong>\u00a0\u0917\u092f\u093e \u0939\u0948<\/strong>?\u00a0<\/strong>\u0907\u0928 \u092d\u093e\u0917\u094b\u0902 \u0915\u0947 \u0906\u0915\u093e\u0930 \u0915\u094d\u092f\u093e \u0939\u0948\u0902<\/strong>?\u00a0<\/strong>\u0935\u0939 \u0915\u093f\u0938\u093e\u0928 \u0916\u0947\u0924 \u092e\u0947\u0902 \u0917\u0947\u0939\u0942\u0901 \u0914\u0930 \u0926\u093e\u0932\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930-\u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u092d\u093e\u0917\u094b\u0902\u00a0<\/strong>\u092e\u0947\u0902 \u0905\u0932\u0917-\u0905\u0932\u0917 \u092c\u094b\u0928\u093e \u091a\u093e\u0939\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0964 \u0935\u0939 \u0910\u0938\u093e \u0915\u0948\u0938\u0947 \u0915\u0930\u0947<\/strong>?<\/strong> \n <\/p>\n\u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u093e\u0935\u0932\u0940 9.3<\/strong><\/span><\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924 Q1. <\/strong>\u0394ABC \u0915\u0940 \u090f\u0915 \u092e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e AD \u092a\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 E \u0915\u094b\u0908 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f ar(ABE) = ar(ACE) \u0939\u0948 |<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0\u0394ABC \u0915\u0940 \u090f\u0915 \u092e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e AD \u092a\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 E \u0915\u094b\u0908 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ar(ABE) = ar(ACE) \n\u0930\u091a\u0928\u093e :<\/strong>\u00a0B \u0924\u0925\u093e C E \u0915\u094b \u092e\u093f\u0932\u093e\u092f\u093e | \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong>\u00a0\u0394ABC \u092e\u0947\u0902, \nAD\u00a0\u0394ABC \u0915\u093f \u090f\u0915 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0939\u0948 | \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f ar(ABD) = ar(ACD) ……… (i) \n(\u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u093f \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0909\u0938\u0947 \u0926\u094b \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u093e\u0901\u091f\u0924\u093e \u0939\u0948 ) \n\u0905\u092c,\u00a0\u00a0\u0394BEC \u092e\u0947\u0902, \nED \u092d\u0940\u00a0\u0394BEC \u0915\u093f \u090f\u0915 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0939\u0948 | \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f ar(BED) = ar(CED) ……. (ii) \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (i) \u092e\u0947\u0902 \u0938\u0947 (ii) \u0918\u091f\u093e\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(ABD) – ar(BED) = ar(ACD) – ar(CED) \n\u092f\u093e ar(ABE) = ar(ACE) \nProved.<\/p>\n \n <\/p>\n
Ex 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q3.\u00a0<\/strong>\u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0915\u0947 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 \u0909\u0938\u0947<\/strong>\u00a0\u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932\u094b\u0902 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u091a\u093e\u0930 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u093e\u0901\u091f\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 \u091c\u093f\u0938\u0915\u0947 \u0926\u094b \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 AC \u0924\u0925\u093e BD \u0939\u0948\u0902 | \u091c\u094b \u090f\u0915 \u0926\u0941\u0938\u0930\u0947 \u0915\u094b \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948 |\u200b \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \nar(AOB) = ar(BOC) = ar(COD) = ar(AOD) \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :\u00a0<\/strong> \n\u0394ABC \u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e AC \u0915\u093e O \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f OB \u090f\u0915 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: ar(AOB) = ar(BOC)\u00a0 ……. (i) \n(\u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u093f \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0909\u0938\u0947 \u0926\u094b \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u093e\u0901\u091f\u0924\u093e \u0939\u0948 ) \n\u0907\u0938\u0940\u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930, \u0394ACD \u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e AC \u0915\u093e O \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 | \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f OD \u090f\u0915 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: ar(AOD) = ar(COD)\u00a0 ……. (ii) \n\u0905\u092c \u0914\u0930\u00a0\u0394BCD \u092e\u0947\u0902 \n\u092d\u0941\u091c\u093e BD \u0915\u0940 \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u0939\u0948 \u0905\u0924: OC \u090f\u0915 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924 : ar(BOC) = ar(COD) ……. (iii) \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (i), (ii) \u0924\u0925\u093e (iii) \u0938\u0947 \u0939\u092e\u0947\u0902 \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 | \nar(AOB) = ar(BOC) = ar(COD) = ar(AOD) \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q4. ABC \u0914\u0930 ABD \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AB \u092a\u0930 \u092c\u0928\u0947 \u0926\u094b \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0902 | \u092f\u0926\u093f \u0930\u0947\u0916\u093e\u0916\u0902\u0921 CD \u0930\u0947\u0916\u093e\u0916\u0902\u0921 AB \u0938\u0947 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u092a\u0930 \u0938\u092e\u0926\u094d\u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948, \u0924\u094b \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f ar(ABC) = ar(ABD)<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ABC \u0914\u0930 ABD \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AB \u092a\u0930 \u092c\u0928\u0947 \u0926\u094b \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0902 \u0914\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0916\u0902\u0921 CD \u0930\u0947\u0916\u093e\u0916\u0902\u0921 AB \u0938\u0947 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u092a\u0930 \u0938\u092e\u0926\u094d\u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ar(ABC) = ar(ABD) \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong>\u00a0DACD \u092e\u0947\u0902 \u092d\u0941\u091c\u093e CD \u0915\u094b AB \u0938\u092e\u0926\u094d\u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948 \u091c\u093f\u0938\u0915\u093e \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: AO \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u093f \u090f\u0915 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0939\u0948 | \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f\u00a0 ar(AOC) = ar(AOD) …… (i) \n(\u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u093f \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0909\u0938\u0947 \u0926\u094b \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u093e\u0901\u091f\u0924\u093e \u0939\u0948 ) \n\u0907\u0938\u0940\u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930, DBCD \u092e\u0947\u0902 OB \u090f\u0915 \u092e\u093e\u0927\u094d\u092f\u093f\u0915\u093e \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924:ar(BOC) = ar(BOD) ………. (ii) \n\u0938\u092e\u0940\u0966 (i) \u0924\u0925\u093e (ii) \u091c\u094b\u095c\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(AOC) + ar(BOC) = ar(AOD) + ar(BOD) \n\u092f\u093e ar(ABC) = ar(ABD) \nProved. \n\u092f\u093e\u00a0\u00a0 FE || BC \u0924\u0925\u093e FE = BD\u00a0\u00a0 [ \u091a\u0942\u0901\u0915\u093f D BC \u0915\u093e \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0939\u0948 ] \n\u0905\u0924: BDEF \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \nProved\u00a0(i) \n(\u092f\u0926\u093f \u0915\u093f\u0938\u0940 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0915\u0947 \u0938\u092e\u094d\u092e\u0941\u0916 \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u090f\u0915 \u092f\u0941\u0917\u094d\u092e \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0914\u0930 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0939\u094b \u0924\u094b \u0935\u0939 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 |)<\/p>\n(ii) DF \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c BDEF \u0915\u093e \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 \u0939\u0948 \u0907\u0938\u0932\u093f\u090f \nar(BDF) = ar(DEF) …. (i) \n\u0907\u0938\u0940\u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930, DCEF \u092d\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 \u0914\u0930 DE \u0907\u0938\u0915\u093e \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 \u0939\u0948 | \nar(CED) = ar(DEF) …. (ii) \n\u0914\u0930 AEDF \u092d\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 \u0914\u0930 FE \u0907\u0938\u0915\u093e \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 \u0939\u0948 | \n\u0924\u094b\u00a0\u00a0 ar(AEF) = ar(DEF) …. (iii) \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (i), (ii) \u0914\u0930 (iii) \u0938\u0947 \nar(AEF) = ar(BDF) = ar(DEF) = ar(CED) ….. (vi) \n\u0905\u092c ar(AEF) + ar(BDF) + ar(DEF) + ar(CED) = ar(ABC) \n\u092f\u093e\u00a0 ar(DEF) + ar(DEF) + ar(DEF) + ar(DEF) = ar(ABC) \u0938\u092e\u0940\u0966 (vi) \n\u092f\u093e 4 ar(DEF) = ar(ABC) \n(iii) ar(BDF) + ar(DEF) + ar(AEF) + ar(CED) = ar(ABC) \n\u092f\u093e ar(BDF) + ar(DEF) + ar(BDF) + ar(DEF) = ar(ABC) \n\u092f\u093e ar(BDEF) + ar(BDEF) = ar(ABC) \n\u092f\u093e 2 ar(BDEF) = ar(ABC)<\/p>\n
\n \n \n <\/p>\n
Ex 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q6. \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u0947 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 AC \u0914\u0930 BD \u092a\u0930\u0938\u094d\u092a\u0930 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u092a\u0930 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f OB = OD \u0939\u0948 | \u092f\u0926\u093f AB = CD \u0939\u0948, \u0924\u094b \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f<\/strong> \n(i) ar (DOC) = ar (AOB)<\/strong> \n(ii) ar (DCB) = ar (ACB)<\/strong> \n(iii) DA || CB \u092f\u093e ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 |<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0\u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u0947 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 AC \u0914\u0930 BD \u092a\u0930\u0938\u094d\u092a\u0930 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u092a\u0930 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f OB = OD \u0939\u0948 | \u092f\u0926\u093f AB = CD \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \n(i) ar (DOC) = ar (AOB) \n(ii) ar (DCB) = ar (ACB) \n(iii) DA || CB \u092f\u093e ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong>\u00a0\u00a0\u0394DOC \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394AOB \u092e\u0947\u0902 \nCD = AB\u00a0 (\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948) \nOD = OB\u00a0 (\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948) \n\u2220COD =\u00a0\u2220AOB\u00a0 (\u0936\u0940\u0930\u094d\u0937\u093e\u092d\u093f\u092e\u0941\u0916 \u0915\u094b\u0923) \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f, SAS \u0938\u0930\u094d\u0935\u093e\u0902\u0917\u0938\u092e\u0924\u093e \u0928\u093f\u092f\u092e \u0938\u0947 \n\u0394DOC\u00a0\u2245<\/strong>\u00a0\u0394AOB \n\u2220DCO =\u00a0\u2220BAO\u00a0 …… (i) BY CPCT \n\u091a\u0942\u0901\u0915\u093f\u00a0\u0394DOC\u00a0\u2245<\/strong>\u00a0\u0394AOB \u0907\u0938\u0932\u093f\u090f \nar (DOC) = ar (AOB)\u00a0\u00a0 ….(ii) Proved \n(\u0938\u0930\u094d\u0935\u093e\u0902\u0917\u0938\u092e \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948 ) \n\u0938\u092e\u0940\u0966 (ii) \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u0930\u092b ar(BOC) \u091c\u094b\u095c\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar (DOC) + ar(BOC) = ar (AOB) + ar(BOC) \n\u092f\u093e\u00a0ar(DCB) = ar (ACB) \nProved. \n\u0938\u092e\u0940\u0966 (i) \u0938\u0947 \n\u2220DCO =\u00a0\u2220BAO\u00a0 …… (\u090f\u0915\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0915\u094b\u0923) \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f,\u00a0 CD || AB \u0914\u0930 CD = AB \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \n(\u0938\u092e\u094d\u092e\u0941\u0916 \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u090f\u0915 \u092f\u0941\u0917\u094d\u092e \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0914\u0930 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0939\u094b \u0924\u094b \u0935\u0939 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948) \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f DA || CB \u092f\u093e ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q7. \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 D \u0914\u0930 E \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936:\u00a0<\/strong>D<\/strong>ABC \u0915\u093f \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 AB \u0914\u0930 AC \u092a\u0930 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f ar(DBC) = ar(EBC) \u0939\u0948 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f DE || BC \u0939\u0948 |<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0\u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 D \u0914\u0930 E \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936: DABC \u0915\u093f \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 AB \u0914\u0930 AC \u092a\u0930 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f ar(DBC) = ar(EBC) \u0939\u0948 | \n \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \nDE || BC \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong> \n\u0394DBC \u0914\u0930\u00a0\u0394EBC \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 BC \u0914\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u0948 \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f \nar(DBC) = ar(EBC) \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 9.3 \u0938\u0947 \nDE || BC \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q8. XY \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c ABC \u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u090f\u0915 \u0930\u0947\u0916\u093e \u0939\u0948 | \u092f\u0926\u093f BE || AC \u0914\u0930 CF || AB \u0930\u0947\u0916\u093e XY \u0938\u0947 \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936: E \u0914\u0930 F \u092a\u0930 \u092e\u093f\u0932\u0924\u0940 \u0939\u0948, \u0924\u094b \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f:<\/strong> \nar(ABE) = ar(ACF)<\/strong> \n\u0939\u0932 :\u00a0<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0XY \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c ABC \u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u090f\u0915 \u0930\u0947\u0916\u093e \u0939\u0948| \u092f\u0926\u093f BE || AC \u0914\u0930 CF || AB \u0930\u0947\u0916\u093e XY \u0938\u0947 \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936 : E \u0914\u0930 F \u092a\u0930 \u092e\u093f\u0932\u0924\u0940 \u0939\u0948| \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \nar(ABE) = ar(ACF) \n\u0930\u091a\u0928\u093e :<\/strong>\u00a0E \u0924\u0925\u093e F \u0915\u094b A \u0938\u0947 \u092e\u093f\u0932\u093e\u092f\u093e | \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong>\u00a0BC || XY \u0914\u0930 BE || AC \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948, \u0907\u0938\u0932\u093f\u090f BCYE \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \n\u0907\u0938\u0940\u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 BC || XY \u0914\u0930 CE || AB \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 \u0905\u0924: BCFX \u092d\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \n\u0905\u092c \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c BCYE \u0924\u0925\u093e BCFX \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 BC \u0914\u0930 BC||XY \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f-\u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 9.1 \u0938\u0947 \nar(BCYE) = ar(BCFX)\u00a0 ………… (1) \n(\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948 |) \n\u0394ABE \u0914\u0930 ||gm BCYE \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 BE \u0914\u0930 BE || AC \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f-\u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n <\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q9. \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u0940 \u090f\u0915 \u092d\u0941\u091c\u093e AB \u0915\u094b \u090f\u0915 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 P \u0924\u0915 \u092c\u0922\u093e\u092f\u093e \u0917\u092f\u093e \u0939\u0948 | A \u0938\u0947 \u0939\u094b\u0915\u0930 CP \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0916\u093f\u0902\u091a\u0940 \u0917\u0908 \u0930\u0947\u0916\u093e \u092c\u0922\u093e\u0908 \u0917\u0908 CB \u0915\u094b Q \u092a\u0930 \u092e\u093f\u0932\u0924\u0940 \u0939\u0948 \u0914\u0930 \u092b\u093f\u0930 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c PBQR \u0915\u094b \u092a\u0942\u0930\u093e \u0915\u093f\u092f\u093e \u0917\u092f\u093e \u0939\u0948 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f ar(ABCD) = ar(PBQR) \u0939\u0948 |<\/strong> \n[\u0938\u0902\u0915\u0947\u0924: AC \u0914\u0930 PQ \u0915\u094b \u092e\u093f\u0932\u093e\u0907\u090f | \u0905\u092c ar(ACQ) \u0914\u0930 ar(APQ) \u0915\u093f \u0924\u0941\u0932\u0928\u093e \u0915\u0940\u091c\u093f\u092f\u0947 |] \n\u0939\u0932 :\u00a0<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ABCD \u0924\u0925\u093e PBQR \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | \n\u091c\u0939\u093e\u0901 AQ || CP \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ar(ABCD) = ar(PBQR) \n \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong>\u00a0||gm ABCD \u0915\u093e AC \u090f\u0915 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 \u0939\u0948 | \n\u0394ACQ \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394APQ \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AQ \u0924\u0925\u093e CP || AQ \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: ar(ACQ) = ar(APQ) ………. (3) \n(\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 |)<\/strong> \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (3) \u092e\u0947\u0902 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u0930\u092b ar(ABQ) \u0918\u091f\u093e\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(ACQ) – ar(ABQ) = ar(APQ) – ar(ABQ) \n\u092f\u093e ar(ABC) = ar(PBQ) \n <\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q10. \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c ABCD, \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 AB || DC \u0939\u0948\u0902, \u0915\u0947 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 AC \u0914\u0930 BD \u092a\u0930\u0938\u094d\u092a\u0930 O \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f ar(AOD) = ar(BOC) \u0939\u0948 | \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n<\/strong>\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :\u00a0\u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c ABCD, \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 AB || DC \u0939\u0948\u0902, \u0915\u0947 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 AC \u0914\u0930 BD \u092a\u0930\u0938\u094d\u092a\u0930 O \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :\u00a0ar(AOD) = ar(BOC) \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :\u00a0\u0394ACD \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394BCD \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 DC \u0924\u0925\u093e AB || DC \n\u0915\u0947 \u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \u0905\u0924: \nar(ACD) = ar(BCD) ……… (1) \n(\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 |) \n\u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u0930\u092b ar(COD) \u0918\u091f\u093e\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(ACD) – ar(COD) = ar(BCD) – ar(COD) \n\u092f\u093e ar(AOD) = ar(BOC) \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q11. ABCDE \u090f\u0915 \u092a\u0902\u091a\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948| B \u0938\u0947 \u0939\u094b\u0915\u0930 AC \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0916\u093f\u0902\u091a\u0940 \u0917\u0908 \u0930\u0947\u0916\u093e \u092c\u0922\u093e\u0908 \u0917\u0908 DC \u0915\u094b F \u092a\u0930 \u092e\u093f\u0932\u0924\u0940 \u0939\u0948 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f<\/strong> \n(i) ar(ACB) = ar(ACF)<\/strong> \n(ii) ar(AEDF) = ar(ABCDE)<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ABCDE \u090f\u0915 \u092a\u0902\u091a\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948| B \u0938\u0947 \u0939\u094b\u0915\u0930 AC \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0916\u093f\u0902\u091a\u0940 \u0917\u0908 \u0930\u0947\u0916\u093e \u092c\u0922\u093e\u0908 \u0917\u0908 DC \u0915\u094b F \u092a\u0930 \u092e\u093f\u0932\u0924\u0940 \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \n(i) ar(ACB) = ar(ACF) \n(ii) ar(AEDF) = ar(ABCDE) \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :\u00a0AC || BF \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 | \n\u0394ACB \u0914\u0930\u00a0\u0394ACF \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AC \u0924\u0925\u093e AC || BF \u0915\u0947 \u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: ar(ACB) = ar(ACF) …….. (1) \nProved. \n(\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 |) \n\u0905\u092c \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u0930\u092b ar(ACDE) \u091c\u094b\u095c\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(ACB) + ar(ACDE) = ar(ACF) + ar(ACDE) \n\u092f\u093e\u00a0 ar(ABCDE) = ar(AEDF) \n\u092f\u093e ar(AEDF) = ar(ABCDE) \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q12.\u00a0<\/strong>\u0917\u093e\u0901\u0935 \u0915\u0947 \u090f\u0915 \u0928\u093f\u0935\u093e\u0938\u0940 \u0907\u0924\u0935\u093e\u0930\u0940 \u0915\u0947 \u092a\u093e\u0938 \u090f\u0915 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c\u093e\u0915\u093e\u0930 \u092d\u0942\u0916\u0902\u0921 \u0925\u093e\u0964 \u0909\u0938 \u0917\u093e\u0901\u0935 \u0915\u0940 \u0917\u094d\u0930\u093e\u092e \u092a\u0902\u091a\u093e\u092f\u0924<\/strong>\u00a0\u0928\u0947 \u0909\u0938\u0915\u0947 \u092d\u0942\u0916\u0902\u0921 \u0915\u0947 \u090f\u0915 \u0915\u094b\u0928\u0947 \u0938\u0947 \u0909\u0938\u0915\u093e \u0915\u0941\u091b \u092d\u093e\u0917 \u0932\u0947\u0928\u0947 \u0915\u093e \u0928\u093f\u0930\u094d\u0923\u092f \u0932\u093f\u092f\u093e \u0924\u093e\u0915\u093f \u0935\u0939\u093e\u0901 \u090f\u0915<\/strong>\u00a0\u0938\u094d\u0935\u093e\u0938\u094d\u0925\u094d\u092f \u0915\u0947\u0928\u094d\u0926\u094d\u0930 \u0915\u093e \u0928\u093f\u0930\u094d\u092e\u093e\u0923 \u0915\u0930\u093e\u092f\u093e \u091c\u093e \u0938\u0915\u0947\u0964 \u0907\u0924\u0935\u093e\u0930\u0940 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0938\u094d\u0924\u093e\u0935 \u0915\u094b \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u092c\u0928\u094d\u0927\u094d \u0915\u0947 \u0938\u093e\u0925<\/strong>\u0938\u094d\u0935\u0940\u0915\u093e\u0930 \u0915\u0930 \u0932\u0947\u0924\u093e \u0939\u0948 \u0915\u093f \u0909\u0938\u0947 \u0907\u0938 \u092d\u093e\u0917 \u0915\u0947 \u00a0\u092c\u0926\u0932\u0947 \u0909\u0938\u0940 \u092d\u0942\u0916\u0902\u0921 \u0915\u0947 \u0938\u0902\u0932\u0917\u094d\u0928 \u090f\u0915 \u092d\u093e\u0917 \u0910\u0938\u093e \u0926\u0947<\/strong>\u00a0\u0926\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e\u090f \u0915\u093f \u0909\u0938\u0915\u093e \u092d\u0942\u0916\u0902\u0921 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u093e\u0915\u093e\u0930 \u0939\u094b \u091c\u093e\u090f\u0964 \u0938\u094d\u092a\u0937\u094d\u091f \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0938\u094d\u0924\u093e\u0935 \u0915\u094b \u0915\u093f\u0938<\/strong>\u00a0\u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u0915\u093e\u0930\u094d\u092f\u093e\u0928\u094d\u0935\u093f\u0924 \u0915\u093f\u092f\u093e \u091c\u093e \u0938\u0915\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964<\/strong> \n\u0939\u0932 :\u00a0<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ABCD \u090f\u0915 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948 | ar(BEC) \u0938\u094d\u0935\u093e\u0938\u094d\u0925\u094d\u092f \u0915\u0947\u0902\u0926\u094d\u0930 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u092d\u0942\u0916\u0902\u0921 \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \nar(ABCD) = ar(PCD) \n\u0930\u091a\u0928\u093e :<\/strong>\u00a0A \u0915\u094b C \u0938\u0947 \u092e\u093f\u0932\u093e\u092f\u093e \u0914\u0930 AB \u0915\u0947 \u092c\u095d\u0947 \u0939\u0941\u090f \u092d\u093e\u0917 P \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 \u0938\u0947 AC || PB \u0916\u093f\u0902\u091a\u093e | \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong>\u00a0\u0394ACP \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394ACB \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AC \u0924\u0925\u093e AC || PB \u0915\u0947 \u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: ar(ACP) = ar(ACB) …….. (1) \n(\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 |) \nar(AEC) \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u0930\u092b \u0918\u091f\u093e\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(ACP) – ar(AEC) = ar(ACB) – ar(AEC) \n\u092f\u093e ar(AEP) = ar(BEC) ……. (2) \n\u0905\u0924: ar(BEC) \u0938\u094d\u0935\u093e\u0938\u094d\u0925\u094d\u092f \u0915\u0947\u0902\u0926\u094d\u0930 \u0939\u0948 \u0914\u0930 ar(AEP) \u0915\u0947 \u092c\u0926\u0932\u0947 \u092e\u093f\u0932\u093e \u092d\u0942\u0916\u0902\u0921 \u0939\u0948 | \n\u0905\u092c \u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (2) \u092e\u0947\u0902 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u0930\u092b ar(AECD) \u091c\u094b\u095c\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(BEC) + ar(AECD) = ar(AEP) + ar(AECD) \n\u092f\u093e\u00a0ar(ABCD) = ar(PCD) \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q13. ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948, \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 AB || DC \u0939\u0948 \u0914\u0930 AC \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u090f\u0915 \u0930\u0947\u0916\u093e AB \u0915\u094b X \u092a\u0930 \u0914\u0930 BC \u0915\u094b Y \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0940 \u0939\u0948 | \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f<\/strong> \nar (ADX) = ar (ACY) \u0939\u0948 |<\/strong> \n[ \u0938\u0902\u0915\u0947\u0924 : CX \u0915\u094b \u092e\u093f\u0932\u093e\u0907\u090f ]<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948, \u091c\u093f\u0938\u092e\u0947\u0902 AB || DC \u0939\u0948 \u0914\u0930 AC \u0915\u0947 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u090f\u0915 \u0930\u0947\u0916\u093e AB \u0915\u094b X \u092a\u0930 \u0914\u0930 BC \u0915\u094b Y \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0940 \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ar (ADX) = ar (ACY) \n\u0930\u091a\u0928\u093e :<\/strong>\u00a0CX \u0914\u0930 AY \u0915\u094b \u092e\u093f\u0932\u093e\u092f\u093e | \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong> \n\u0394ADX \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394ACX \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AX \u0914\u0930 AB || DC \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: ar(ADX) = ar(ACX) ………. (1) \n(\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 |)<\/strong> \n\u0905\u092c\u00a0\u0394ACY \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394ACX \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AC \u0924\u0925\u093e AC || XY \u0915\u0947 \u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: ar(ACY) = ar(ACX) ……….. (2) \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (1) \u0924\u0925\u093e (2) \u0938\u0947 \u0939\u092e\u0947\u0902 \u092a\u094d\u0930\u093e\u092a\u094d\u0924 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0939\u0948 | \nar (ADX) = ar (ACY) \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q14. \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, AP || BQ || CR \u0939\u0948 | \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f<\/strong> \nar(AQC) = ar(PBR) \u0939\u0948 |<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0\u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, AP || BQ || CR \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ar(AQC) = ar(PBR) \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong>\u00a0AP || BQ \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 | \u0905\u0924:\u00a0\u0394ABQ \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394PQB \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 BQ \n\u0924\u0925\u093e AP || BQ \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u2234 ar(ABQ) = ar(PQB) …….. (1) \n(\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 |) \n\u0907\u0938\u0940\u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930, BQ || CR \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 \u0914\u0930\u00a0\u0394BQC \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394BQR \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 BQ \u0924\u0925\u093e BQ || CR \u0915\u0947 \u092c\u0940\u091a \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u2234 ar(BQC) = ar(BQR) …….. (2) \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (1) \u0924\u0925\u093e (2) \u091c\u094b\u095c\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(ABQ) + ar(BQC) = ar(PQB) + ar(BQR) \n\u092f\u093e ar(AQC) = ar(PBR) \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q15. \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u0947 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 AC \u0914\u0930 BD \u092a\u0930\u0938\u094d\u092a\u0930 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u092a\u0930 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f ar (AOD) = ar (BOC) \u0939\u0948 | \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948 |<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0\u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u0947 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 AC \u0914\u0930 BD \n\u092a\u0930\u0938\u094d\u092a\u0930 \u092c\u093f\u0902\u0926\u0941 O \u092a\u0930 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 \n\u0915\u093f ar (AOD) = ar (BOC) \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \nABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948 | \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong>\u00a0\u00a0ar (AOD) = ar (BOC) …….. (1)\u00a0 (\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948) \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (1) \u092e\u0947\u0902 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u0930\u092b ar(COD) \u091c\u094b\u095c\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar (AOD) + ar(COD) = ar (BOC) + ar(COD) \n\u092f\u093e ar(ACD) = ar(BCD) \n\u0905\u092c\u00a0\u0394ACD \u0924\u0925\u093e\u00a0\u0394BCD \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 CD \u0914\u0930 ar(ACD) = ar(BCD) \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 9.3 \u0938\u0947 \u092f\u0947 \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0905\u0935\u0936\u094d\u092f \u0939\u0940 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948 | \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f AB || DC \u0939\u0948 | \n\u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u092e\u0947\u0902 AB || DC \u0939\u0948 \u0905\u0924: ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948 | \nProved.<\/p>\nEx 9.3 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q16. \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, ar(DRC) = ar(DPC) \u0939\u0948 \u0914\u0930\u00a0<\/strong>ar(BDP) = ar(ARC) \u0939\u0948 | \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f \u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c\u00a0<\/strong>ABCD \u0914\u0930\u00a0<\/strong>DCPR \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948 |<\/strong> \n\u0939\u0932 :<\/strong> \n \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0ar(DRC) = ar(DPC) \u0939\u0948 \u0914\u0930 \nar(BDP) = ar(ARC) \u0939\u0948 | \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong>\u00a0\u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0914\u0930 DCPR \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948 | \n\u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 :<\/strong> \nar(ARC) = ar(BDP) \u2026\u2026\u2026 (1) (\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948) \n\u0914\u0930 ar(DRC) = ar(DPC) …… (2) (\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948) \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (1) \u092e\u0947\u0902 \u0938\u0947 \u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (2) \u0918\u091f\u093e\u0928\u0947 \u092a\u0930 \nar(ARC) – ar(DRC) = ar(BDP) – ar(DPC) \n\u092f\u093e ar(ADC) = ar(BCD) ……. (3) \n\u0905\u092c\u00a0\u0394ADC \u0914\u0930\u00a0\u0394BCD \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 DC \u0914\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u0948\u0902 \u0938\u092e\u0940\u0966 (3) \u0938\u0947 \u0905\u0924: \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 9.3 \u0938\u0947 \n(\u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0914\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0902\u0924\u0930 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f-\u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u094b\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902|) \n\u0907\u0938\u0932\u093f\u090f, AB || CD \u0939\u0948 \u0905\u0924: ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948 | \n\u0905\u092c\u00a0\u0394DRC \u0914\u0930\u00a0\u0394DPC \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 DC \u0914\u0930 \u0938\u092e\u0940\u0966 (2) \u0938\u0947 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u0948\u0902 | \u0905\u0924: \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f 9.3 \u0938\u0947 \nDC || RP \u0939\u0948 \u0907\u0938\u0932\u093f\u090f DCPR \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948 | \n\u0905\u0924: \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0914\u0930 DCPR \u0938\u092e\u0932\u0902\u092c \u0939\u0948| \nProved.<\/p>\n\u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u093e\u0935\u0932\u0940 9.4 (\u0910\u091a\u094d\u091b\u093f\u0915)<\/strong><\/span><\/p>\nEx 9. Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924 Q1. \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0914\u0930 \u0906\u092f\u0924 ABEF \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u092a\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0902 \u0914\u0930 \u0909\u0928\u0915\u0947 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u0948\u0902\u0964 \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0915\u093e \u092a\u0930\u093f\u092e\u093e\u092a \u0906\u092f\u0924 \u0915\u0947 \u092a\u0930\u093f\u092e\u093e\u092a \u0938\u0947 \u0905\u0927\u093f\u0915 \u0939\u0948\u0964<\/strong> \n \n\u0939\u0932-<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 : \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u093e \u0906\u0927\u093e\u0930 AB \u0924\u0925\u093e \u0907\u0938\u0940 \u0906\u0927\u093e\u0930 AB \u092a\u0930 \u0939\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0928 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u0915\u094b \u0906\u092f\u0924\u0947 ABEF \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0964 \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 : \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u093e \u092a\u0930\u093f\u092e\u093e\u092a > \u0906\u092f\u0924 ABEF \u0915\u093e \u092a\u0930\u093f\u092e\u093e\u092a \n\u0909\u092a\u092a\u0924\u094d\u0924\u093f: \u2206ADF \u092e\u0947\u0902, \n\u2220F = 90\u00b0 (\u0906\u092f\u0924 \u0915\u093e \u0905\u0928\u094d\u0924:\u0915\u094b\u0923) \nAF \u22a5 EF \nAF < AD (AD \u0915\u0930\u094d\u0923 \u0939\u0948) …(1) \n\u0907\u0938\u0940 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u2206BCE \u092e\u0947\u0902, \n\u2220E = 90\u00b0 (\u0906\u092f\u0924 \u0915\u093e \u092c\u0939\u093f\u0937\u094d\u0915\u094b\u0923 = 90\u00b0) \nBE \u22a5 CD \nBE < BC ….(2) \n\u0938\u092e\u0940\u0915\u0930\u0923 (1) \u0935 (2) \u0915\u094b \u091c\u094b\u0921\u093c\u0928\u0947 \u092a\u0930 \n(AF + BE) < (AD + BC) \nAB = EF (ABDF \u0906\u092f\u0924 \u0939\u0948\u0964) \n\u0914\u0930 AB = DC (ABCD \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0964) \n\u0926\u094b\u0928\u094b\u0902 \u0913\u0930 \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936\u0903 (AB + EF) \u0914\u0930 (AB + CD) \u091c\u094b\u0921\u093c\u0928\u0947 \u092a\u0930, \nAB + BE + EF + AF < AB + BC + CD + DA \u0905\u0924\u0903 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0915\u093e \u092a\u0930\u093f\u092e\u093e\u092a> \u0906\u092f\u0924 \u0915\u093e \u092a\u0930\u093f\u092e\u093e\u092a \n\u0907\u0924\u093f \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927\u092e.<\/p>\nEx 9.4 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q2. \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u092a\u0930 \u0926\u094b \u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 D \u0914\u0930 E \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f BD = DE = EC \u0939\u0948\u0964 \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f\u0964 \u0915\u093f ar (ABD) = ar (ADE) = ar (AEC) \u0939\u0948\u0964<\/strong> \n\u0915\u094d\u092f\u093e \u0906\u092a \u0905\u092c \u0909\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 \u0915\u093e \u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 \u0926\u0947 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902, \u091c\u094b \u0906\u092a\u0928\u0947 \u0907\u0938 \u0905\u0927\u094d\u092f\u093e\u092f \u0915\u0940 ‘\u092d\u0942\u092e\u093f\u0915\u093e’ \u092e\u0947\u0902 \u091b\u094b\u0921\u093c \u0926\u093f\u092f\u093e \u0925\u093e \u0915\u093f “\u0915\u094d\u092f\u093e \u092c\u0941\u0927\u093f\u092f\u093e \u0915\u093e \u0916\u0947\u0924 \u0935\u093e\u0938\u094d\u0924\u0935 \u092e\u0947\u0902 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932\u094b\u0902 B \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0924\u0940\u0928 \u092d\u093e\u0917\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0939\u094b \u0917\u092f\u093e \u0939\u0948?”<\/strong> \n[\u091f\u093f\u092a\u094d\u092a\u0923\u0940\u0903 \u0927\u094d\u092f\u093e\u0928 \u0926\u0940\u091c\u093f\u090f \u0915\u093f BD = DE = EC \u0932\u0947\u0928\u0947 \u0938\u0947 \u2206ABC \u0924\u0940\u0928 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 ABD, ADE \u0914\u0930 AEC \u092e\u0947\u0902 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0939\u094b \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948 \u091c\u093f\u0928\u0915\u0947 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0939\u0948\u0902\u0964 \u0907\u0938\u0940 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930, BC \u0915\u094b n \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u092d\u093e\u0917\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0915\u0947 \u0914\u0930 \u0907\u0938 \u092d\u0941\u091c\u093e \u0915\u094b \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941\u0913\u0902 \u0915\u094b \u0938\u092e\u094d\u092e\u0941\u0916 \u0936\u0940\u0930\u094d\u0937 A \u0938\u0947 \u092e\u093f\u0932\u093e \u0915\u0930 \u0906\u092a \u0907\u0938 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u094b \u092c\u0930\u093e\u092c\u0930 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932\u094b\u0902 \u0935\u093e\u0932\u0947 n \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0935\u093f\u092d\u093e\u091c\u093f\u0924 \u0915\u0930 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964]<\/strong> \n \n\u0939\u0932-<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 : \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u092a\u0930 D \u0914\u0930 E \u0926\u094b \u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u0938\u094d\u0925\u093f\u0924 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f BD = DE = EC \u0939\u0948\u0964 \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 : ar (\u2206ABD) = ar (\u2206ADE) = ar (\u2206AEC) \n\u0930\u091a\u0928\u093e : \u0936\u0940\u0930\u094d\u0937 \u0938\u0947 BC \u092a\u0930 \u0936\u0940\u0930\u094d\u0937\u0932\u092e\u094d\u092c AP \u0916\u0940\u0902\u091a\u093e\u0964 \u0909\u092a\u092a\u0924\u094d\u0924\u093f: \u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948, BD = DE = EC \n\u0924\u0940\u0928\u094b\u0902 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u0915\u0947 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0938\u092e\u093e\u0928 \u0939\u0948\u0902\u0964 \u092f\u0939 \u092d\u0940 \u0938\u094d\u092a\u0937\u094d\u091f \u0939\u0948 \u0915\u093f \u0924\u0940\u0928\u094b\u0902 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u090f\u0915 \u0939\u0940 \u090a\u0901\u091a\u093e\u0908 AP \u0939\u0948\u0964 \u0924\u092c \u0924\u0940\u0928\u094b\u0902 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u0915\u0947 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932 \u092d\u0940 \u0938\u092e\u093e\u0928 \u0939\u094b\u0902\u0917\u0947\u0964 \n\u0905\u0924\u0903 ar (\u2206ABD) = ar (\u2206ADE) = ar (\u2206AEC) \n\u0915\u093f\u0938\u0940 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u0947 \u0906\u0927\u093e\u0930 \u0915\u094b n \u0938\u092e\u093e\u0928 \u092d\u093e\u0917\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0935\u093f\u092d\u0915\u094d\u0924 \u0915\u0930 \u0938\u092e\u094d\u092e\u0941\u0916 \u0936\u0940\u0930\u094d\u0937 \u0938\u0947 \u092e\u093f\u0932\u093e\u0928\u0947 \u092a\u0930 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0938\u092e\u093e\u0928 n \u092d\u093e\u0917\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0935\u093f\u092d\u0915\u094d\u0924 \u0939\u094b \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \n <\/p>\nEx 9.4 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q3. \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, ABCD, DCFE \u0914\u0930 ABFE \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0902\u0964 \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f<\/strong> \nar (ADE) = ar(BCF) \u0939\u0948\u0964<\/strong> \n \n\u0939\u0932-<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 : \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD, \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c DCFE \u0914\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABFE \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0902\u0964 \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 : ar (\u2206ADE) = ar (\u2206BCF) \n\u0909\u092a\u092a\u0924\u094d\u0924\u093f : ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0964 \nAD = BC \nDCFE \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0964 \nDE = CF \nABFE, \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0964 \nAE = BF \n\u0905\u092c \u2206ADE \u0924\u0925\u093e \u2206BCF \u092e\u0947\u0902, \nAD = BC \nDE = CF (\u0905\u092d\u0940 \u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948) \nAE = BF \n\u2206ADE = \u2206BCF (\u092d\u0941\u091c\u093e-\u092d\u0941\u091c\u093e-\u092d\u0941\u091c\u093e \u0938\u0930\u094d\u0935\u093e\u0902\u0917\u0938\u092e\u0924\u093e \u0938\u0947) \nar (\u2206ADE) = ar (\u2206BCF)<\/p>\nEx 9.4 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q4. \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, ABCD \u090f\u0915 \u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0964 BC \u0915\u094b \u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 \u096f \u0924\u0915 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u092c\u0922\u093c\u093e\u092f\u093e \u0917\u092f\u093e \u0939\u0948 \u0915\u093f AD = CQ \u0939\u0948\u0964 \u092f\u0926\u093f AQ \u092d\u0941\u091c\u093e DC \u0915\u094b P \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0940 \u0939\u0948 \u0924\u094b \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f ar (BPC) = ar (DPQ) \u0939\u0948\u0964 [\u0938\u0902\u0915\u0947\u0924\u0903 AC \u0915\u094b \u092e\u093f\u0932\u093e\u0907\u090f\u0964]<\/strong> \n \n <\/p>\nEx 9.4 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q5. \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, ABC \u0914\u0930 BDE \u0926\u094b \u0938\u092e\u092c\u093e\u0939\u0941 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f D \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u0915\u093e \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 \u0939\u0948\u0964 \u092f\u0926\u093f AE \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u0915\u094b F \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0940 \u0939\u0948 \u0924\u094b \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f<\/strong> \n(i) ar(\u2206BDE) = \\(\\frac { 1 }{ 4 }\\) ar(\u2206ABC)<\/strong> \n(ii) ar(\u2206BDE) = \\(\\frac { 1 }{ 2 }\\) ar(\u2206BAE)<\/strong> \n(iii) ar(\u2206ABC) = 2 ar(\u2206BEC)<\/strong> \n(iv) ar(\u2206BFE) = ar(\u2206AFD)<\/strong> \n(v) ar(\u2206BFE) = 2 ar(\u2206FED)<\/strong> \n(vi) ar(\u2206FED) = \\(\\frac { 1 }{ 8 }\\) ar(\u2206AFC)<\/strong> \n[\u0938\u0902\u0915\u0947\u0924\u0903 EC \u0914\u0930 AD \u0915\u094b \u092e\u093f\u0932\u093e\u0907\u090f\u0964 \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f BE || AC \u0914\u0930 DE || AB \u0939\u0948, \u0907\u0924\u094d\u092f\u093e\u0926\u093f\u0964]<\/strong> \n \n\u0939\u0932-<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 : \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902 \u2206ABC \u0914\u0930 \u2206BDE \u0926\u094b \u0938\u092e\u092c\u093e\u0939\u0941 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u093f D \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u0915\u094b \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 \u0939\u0948\u0964 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0916\u0923\u094d\u0921 AE \u0916\u0940\u0902\u091a\u093e \u0917\u092f\u093e \u0939\u0948 \u091c\u094b BC \u0915\u094b F \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \n \n \n \n \n <\/p>\nEx 9.4 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q6. \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c ABCD \u0915\u0947 \u0935\u093f\u0915\u0930\u094d\u0923 AC \u0914\u0930 BD \u092a\u0930\u0938\u094d\u092a\u0930 \u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 P \u092a\u0930 \u092a\u094d\u0930\u0924\u093f\u091a\u094d\u091b\u0947\u0926 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964\u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f<\/strong> \nar (APB) x ar (CPD) = ar (APD) x ar (BPC) \u0939\u0948\u0964<\/strong> \n[\u0938\u0902\u0915\u0947\u0924\u0903 A \u0914\u0930 C \u0938\u0947 BD \u092a\u0930 \u0932\u092e\u094d\u092c \u0916\u0940\u0902\u091a\u093f\u090f\u0964]<\/strong> \n <\/p>\nEx 9.4 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q7. P \u0914\u0930 Q \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936\u0903 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c ABC \u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 AB \u0914\u0930 BC \u0915\u0947 \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 \u0939\u0948\u0902 \u0924\u0925\u093e R \u0930\u0947\u0916\u093e\u0916\u0923\u094d\u0921 AP \u0915\u093e \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 \u0939\u0948\u0964 \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f :<\/strong> \n(i) ar (\u2206PRQ) = \\(\\frac { 1 }{ 2 }\\) ar (\u2206ARC)<\/strong> \n(ii) ar (\u2206RQC) = \\(\\frac { 3 }{ 8 }\\) ar (\u2206ABC)<\/strong> \n(iii) ar (\u2206PBQ) = ar (\u2206ARC)<\/strong> \n \n\u0939\u0932-<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948: \u2206ABC\u092e\u0947\u0902 \u092d\u0941\u091c\u093e AB \u0915\u093e \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 P\u0914\u0930 \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u0915\u093e \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 Q \u0939\u0948\u0964 \n\u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 R, \u0930\u0947\u0916\u093e\u0916\u0923\u094d\u0921 AP \u0915\u093e \u092e\u0927\u094d\u092f-\u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 \u0939\u0948\u0964 \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 : \n(i) ar (PRQ) = \\(\\frac { 1 }{ 2 }\\) ar (ARC) \n \n \n <\/p>\nEx 9.4 Class 9 \u0917\u0923\u093f\u0924\u00a0Q8. \u0926\u0940 \u0917\u0908 \u0906\u0915\u0943\u0924\u093f \u092e\u0947\u0902, ABC \u090f\u0915 \u0938\u092e\u0915\u094b\u0923 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0939\u0948\u0964<\/strong> \n\u091c\u093f\u0938\u0915\u093e \u0915\u094b\u0923 A \u0938\u092e\u0915\u094b\u0923 \u0939\u0948\u0964 BCED, ACFG \u0914\u0930 ABMN \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936\u0903 \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 BC, CA \u0914\u0930 AB \u092a\u0930 \u092c\u0928\u0947 \u0935\u0930\u094d\u0917 \u0939\u0948\u0902\u0964 \u0930\u0947\u0916\u093e\u0916\u0923\u094d\u0921 AX \u22a5 DE \u092d\u0941\u091c\u093e BC \u0915\u094b \u092c\u093f\u0928\u094d\u0926\u0941 Y \u092a\u0930 \u092e\u093f\u0932\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0907\u090f \u0915\u093f :<\/strong> \n(i) \u2206MBC = \u2206ABD<\/strong> \n(ii) ar (BYXD) = 2 ar (MBC)<\/strong> \n(iii) ar (BYXD) = ar (ABMN)<\/strong> \n(iv) \u2206FCB = \u2206ACE<\/strong> \n(v) ar (CYXE) = 2 ar (FCB)<\/strong> \n(vi) ar (CYXE) = ar (ACFG)<\/strong> \n(vii) ar (BCED) = ar (ABMN) + ar (ACFG)<\/strong> \n[\u091f\u093f\u092a\u094d\u092a\u0923\u0940\u0903 \u092a\u0930\u093f\u0923\u093e\u092e (vii) \u092a\u094d\u0930\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 (\u0938\u0941\u092a\u0930\u093f\u091a\u093f\u0924) \u092a\u093e\u0907\u0925\u093e\u0917\u094b\u0930\u0938 \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f \u0939\u0948\u0964 \u0907\u0938 \u092a\u094d\u0930\u092e\u0947\u092f \u0915\u0940 \u090f\u0915 \u0938\u0930\u0932\u0924\u092e \u0909\u092a\u092a\u0924\u094d\u0924\u093f \u0906\u092a \u0915\u0915\u094d\u0937\u093e X \u092e\u0947\u0902 \u092a\u0922\u093c\u0947\u0902\u0917\u0947]<\/strong> \n \n\u0939\u0932-<\/strong> \n\u0926\u093f\u092f\u093e \u0939\u0948 : \u2206ABC \u092e\u0947\u0902 \u2220A \u0938\u092e\u0915\u094b\u0923 \u0939\u0948\u0964 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c \u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e\u0913\u0902 AB, AC \u0924\u0925\u093e BC \u092a\u0930 \u0915\u094d\u0930\u092e\u0936\u0903 ABMN, ACFG \u0914\u0930 BCED \u0935\u0930\u094d\u0917 \u092c\u0928\u0947 \u0939\u0948\u0902\u0964 \u0930\u0947\u0916\u094b\u0916\u0923\u094d\u0921 AX\u0935\u0930\u094d\u0917 BCED \u0915\u0940 \u092d\u0941\u091c\u093e DE \u092a\u0930 \u0932\u092e\u094d\u092c \u0939\u0948, \u091c\u094b BC \u0938\u0947 Y \u092a\u0930 \u092e\u093f\u0932\u0924\u093e \u0939\u0948\u0964 \n\u0938\u093f\u0926\u094d\u0927 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0939\u0948 :<\/strong> \n((i) \u2206MBC = \u2206ABD \n(ii) ar (BYXD) = 2 ar (MBC) \n(iii) ar (BYXD) = ar (ABMN) \n(iv) \u2206FCB = \u2206ACE \n(v) ar (CYXE) = 2 ar (FCB) \n(vi) ar (CYXE) = ar (ACFG) \n(vii) ar (BCED) = ar (ABMN) + ar (ACFG) \n\u0909\u092a\u092a\u0924\u094d\u0924\u093f:<\/strong> \n(i) ABMN \u090f\u0915 \u0935\u0930\u094d\u0917 \u0939\u0948\u0964 \n\u2206MBC , \n\u2220MBC = 90\u00b0 + \u2220B \n\u0907\u0938\u0940 \u092a\u094d\u0930\u0915\u093e\u0930 \u2206ABD \u092e\u0947\u0902, \n\u2220ABD = 90\u00b0 + \u2220B \n\u2206MBC \u0914\u0930 \u2206ABD \u092e\u0947\u0902, \n\u2220MBC = \u2220ABD \n \n <\/p>\nHope given NCERT Solutions for Class 9 Maths Chapter 9 are helpful to complete your homework.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
NCERT Solutions for Class 9 Maths Chapter 9 Area of \u200b\u200bParallelograms and Triangles (\u0938\u092e\u093e\u0928\u094d\u0924\u0930 \u091a\u0924\u0941\u0930\u094d\u092d\u0941\u091c \u0914\u0930 \u0924\u094d\u0930\u093f\u092d\u0941\u091c\u094b\u0902 \u0915\u0947 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930\u092b\u0932) (Hindi Medium) These Solutions are part of NCERT Solutions for Class 9 Maths in Hindi Medium. Here we have given NCERT Solutions for Class 9 Maths Chapter 9 Area of Parallelograms and Triangles. \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u093e\u0935\u0932\u0940 9.1 Ex …<\/p>\n
NCERT Solutions for Class 9 Maths Chapter 9 Area of \u200b\u200bParallelograms and Triangles (Hindi Medium)<\/span> Read More »<\/a><\/p>\n","protected":false},"author":9,"featured_media":7725,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"site-sidebar-layout":"default","site-content-layout":"default","ast-main-header-display":"","ast-hfb-above-header-display":"","ast-hfb-below-header-display":"","ast-hfb-mobile-header-display":"","site-post-title":"","ast-breadcrumbs-content":"","ast-featured-img":"","footer-sml-layout":"","theme-transparent-header-meta":"default","adv-header-id-meta":"","stick-header-meta":"default","header-above-stick-meta":"","header-main-stick-meta":"","header-below-stick-meta":"","spay_email":""},"categories":[6],"tags":[27,26,28,24,25],"yoast_head":"\nNCERT Solutions for Class 9 Maths Chapter 9 Area of \u200b\u200bParallelograms and Triangles (Hindi Medium) - MCQ Questions<\/title>\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\t \n\t \n \n \n \n \n\t \n\t \n\t \n