{"id":362,"date":"2021-07-23T11:57:30","date_gmt":"2021-07-23T06:27:30","guid":{"rendered":"http:\/\/mcq-questions.com\/?p=362"},"modified":"2022-03-02T10:23:23","modified_gmt":"2022-03-02T04:53:23","slug":"ncert-solutions-for-class-10-science-chapter-16-hindi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/mcq-questions.com\/ncert-solutions-for-class-10-science-chapter-16-hindi\/","title":{"rendered":"NCERT Solutions for Class 10 Science Chapter 16 Management of Natural Resources (Hindi Medium)"},"content":{"rendered":"

NCERT Solutions for Class 10 Science Chapter 16 Management of Natural Resources (Hindi Medium)<\/h2>\n

These Solutions are part of NCERT Solutions for Class 10 Science in Hindi Medium<\/a>. Here we have given NCERT Solutions for Class 10 Science Chapter 16 Management of Natural Resources.<\/p>\n

Chapter 16. \u092a\u094d\u0930\u093e\u0915\u0943\u0924\u093f\u0915 \u0938\u0902\u0938\u093e\u0927\u0928\u094b\u0902 \u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u092c\u0902\u0927\u0928<\/strong><\/p>\n

\u0905\u092d\u094d\u092f\u093e\u0938<\/strong><\/span><\/p>\n

\n

\u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 1: \u0905\u092a\u0928\u0947 \u0918\u0930 \u0915\u094b \u092a\u0930\u094d\u092f\u093e\u0935\u0930\u0923 – \u092e\u093f\u0924\u094d\u0930 \u092c\u0928\u093e\u0928\u0947 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0906\u092a \u0909\u0938\u092e\u0947 \u0915\u094c\u0928 -\u0915\u094c\u0928 \u092a\u0930\u093f\u0930\u094d\u0935\u0924\u0928 \u0938\u0941\u091d\u093e \u0938\u0915\u0924\u0947\u0902 \u0939\u0948\u0902?
\n<\/strong>\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :-
\n<\/strong><\/p>\n

    \n
  1. \u0915\u092e \u0909\u092a\u092f\u094b\u0917 – \u0907\u0938\u0915\u093e \u0905\u0930\u094d\u0925 \u0939\u0948\u0902 \u00a0\u0915\u0940 \u0906\u092a\u0915\u094b \u0915\u092e, \u0938\u0947 \u0915\u092e \u0935\u0938\u094d\u0924\u0941\u0913\u0902 \u0915\u093e \u0909\u092a\u092f\u094b\u0917 \u0915\u0930\u0928\u093e \u091a\u093e\u0939\u093f\u090f \u0915\u0930\u0928\u093e \u091a\u093e\u0939\u093f\u090f ; \u091c\u0948\u0938\u0947 – \u092c\u093f\u091c\u0932\u0940 \u0915\u0947 \u092a\u0902\u0916\u0947 \u090f\u0935\u091a\u0902 \u092c\u0932\u094d\u092c \u0915\u093e \u0938\u094d\u0935\u093f\u091a \u092c\u0902\u0926 \u0915\u0930 \u0926\u0947\u0928\u093e , \u0916\u0930\u093e\u092c \u0928\u0932 \u0915\u0940 \u092e\u0930\u092e\u094d\u092e\u0924 \u0915\u0930\u0928\u093e , \u0924\u093e\u0915\u093f \u091c\u0932 \u0935\u094d\u092f\u0930\u094d\u0925 \u091f\u092a\u0915\u0947 \u0906\u0926\u093f |<\/li>\n
  2. \u092a\u0941\u0928 : \u091a\u0915\u094d\u0930\u0923 – \u0907\u0938\u0915\u093e \u0905\u0930\u094d\u0925 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u0940 \u0906\u092a\u0915\u094b \u092a\u094d\u0932\u093e\u0938\u094d\u091f\u093f\u0915 , \u0915\u093e\u0917\u091c \u0914\u0930 \u0927\u093e\u0924\u0941 \u0915\u0940 \u0935\u0938\u094d\u0924\u0941\u0913 \u0915\u094b \u0915\u091a\u0930\u0947 \u092e\u0947\u0902 \u0928\u0939\u0940 \u092b\u0947\u0915\u0928\u093e \u091a\u093e\u0939\u093f\u090f \u092c\u0932\u094d\u0915\u093f \u0909\u0928\u0915\u093e\u00a0\u0909\u092a\u092f\u094b\u0917 \u0915\u0930\u0928\u093e\u00a0\u091a\u093e\u0939\u093f\u090f |<\/li>\n
  3. \u092a\u0941\u0928\u0903 \u0909\u092a\u092f\u094b\u0917 – \u092f\u0939\u00a0\u092a\u0941\u0928 : \u091a\u0915\u094d\u0930\u0923 \u0938\u0947 \u092d\u0940 \u0905\u091a\u094d\u091b\u093e \u0924\u0930\u0940\u0915\u093e \u0939\u0948 \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f \u0909\u0938\u092e\u0947 \u092d\u0940 \u0915\u0941\u091b \u090a\u0930\u094d\u091c\u093e \u0935\u094d\u092f\u092f \u0939\u094b\u0924\u0940 \u0939\u0948 |\u0907\u0938\u092e\u0947\u0902 \u0939\u092e \u0915\u093f\u0938\u0940 \u0935\u0938\u094d\u0924\u0941 \u0915\u093e \u0909\u092a\u092f\u094b\u0917 \u092c\u093e\u0930 – \u092c\u093e\u0930 \u0915\u0930 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948 |<\/li>\n<\/ol>\n

    \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 2: \u0907\u0938 \u0905\u0927\u094d\u092f\u093e\u092f\u00a0\u0939\u092e\u0928\u0947 \u0926\u0947\u0916\u093e \u0915\u0940 \u091c\u092c \u0935\u0928 \u0939\u092e \u0935\u0928 \u090f\u0935\u0902 \u0935\u0928\u094d\u092f \u091c\u0928\u094d\u0924\u0941\u0913\u0902 \u0915\u0940 \u092c\u093e\u0924 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 \u0924\u094b \u091a\u093e\u0930 \u092e\u0941\u0916\u094d\u092f \u0926\u093e\u0935\u0947\u0926\u093e\u0930 \u0938\u093e\u092e\u0928\u0947 \u0906\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 | \u0907\u0928\u092e\u0947\u0902 \u0938\u0947 \u0915\u093f\u0938\u0947 \u0935\u0928 \u0909\u0924\u094d\u092a\u093e\u0926 \u092a\u094d\u0930\u092c\u0902\u0927\u0928 \u0939\u0947\u0924\u0941 \u0928\u093f\u0930\u094d\u0923\u092f \u0932\u0947\u0928\u0947 \u0915\u0947 \u0905\u0927\u093f\u0915\u093e\u0930 \u0926\u093f\u090f\u00a0\u091c\u093e \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 \u0906\u092a \u0910\u0938\u093e \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902 \u0938\u094b\u091a\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 ?
    \n<\/strong>\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :-
    \n<\/strong>\u0935\u0928 \u090f\u0935\u0902 \u0935\u0928\u094d\u092f \u091c\u0928\u094d\u0924\u0941\u0913\u0902 \u0915\u0947 \u091a\u093e\u0930\u094b\u0902 \u0926\u093e\u0935\u0947\u0926\u093e\u0930\u094b\u0902 \u092e\u0947\u0902 \u0938\u0947 \u0935\u0928 \u0915\u0947 \u0905\u0928\u094d\u0926\u0930 \u090f\u0935\u0902 \u0907\u0938\u0915\u0947\u0928\u093f\u0915\u0924\u0947 \u0930\u0939\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0938\u094d\u0925\u093e\u0928\u0940\u092f \u0932\u094b\u0917 \u0938\u0930\u094d\u0935\u093e\u0927\u093f\u0915 \u0909\u092a\u092f\u0941\u0915\u094d\u0924 \u0939\u0948\u0902 , \u0915\u094d\u092f\u094b\u0915\u093f\u0902 \u0935\u0947 \u0938\u0926\u093f\u092f\u094b\u0902 \u0938\u0947 \u0935\u0928\u094b\u0902 \u0915\u093e \u0909\u092a\u092f\u094b\u0917 \u0938\u0902\u092a\u094b\u0937\u093f\u0924 \u0924\u0930\u0940\u0915\u094b\u0902 \u0938\u0947 \u0915\u0930\u0924\u0947 \u091a\u0932\u0947 \u0906 \u0930\u0939\u0947 \u0939\u0948\u0902 | \u0935\u0947 \u0935\u0943\u0915\u094d\u0937\u094b\u0902 \u0915\u0947 \u090a\u092a\u0930 \u091a\u095d\u0915\u0930 \u0915\u0941\u091b \u0936\u093e\u0916\u093e\u090f\u0902 \u090f\u0935\u0902 \u092a\u0924\u094d\u0924\u093f\u092f\u093e\u0902 \u0939\u0940 \u0915\u093e\u091f\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 , \u091c\u093f\u0938\u0938\u0947 \u0938\u092e\u092f \u0915\u0947\u0935 \u0938\u093e\u0925\u0902 – \u0938\u093e\u0925 \u0909\u0928\u0915\u093e \u092a\u0941\u0928 : \u092a\u0942\u0930\u0923 \u092d\u0940 \u0939\u094b\u0924\u093e \u0930\u0939\u0924\u093e \u0939\u0948\u0902 | \u0907\u0938\u0915\u0947 \u0905\u0928\u0947\u0915 \u092a\u094d\u0930\u092e\u093e\u0923 \u0924\u0925\u093e \u092c\u0947\u0915\u093e\u0930 \u0915\u0939\u0947 \u091c\u093e\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0935\u0928 \u092e\u0942\u0932\u094d\u092f 12.5 \u0915\u0930\u094b\u095c \u0906\u0901\u0915\u093e \u0939\u094b\u0917\u093e |<\/p>\n

    \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 3:- \u0905\u0915\u0947\u0932\u0947\u00a0\u0935\u094d\u092f\u0915\u093f\u0924 \u0915\u0947 \u0930\u0942\u092a \u092d\u093f\u0928\u094d\u0928 \u092a\u094d\u0930\u093e\u0915\u0943\u0924\u093f\u0915 \u0909\u0924\u094d\u092a\u093e\u0926\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0916\u092a\u0924 \u0915\u092e \u0915\u0930\u0928\u0947 \u0915\u0947 \u0932\u093f\u090f \u0915\u093f\u092f\u093e \u0915\u0930 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948 ?
    \n<\/strong>\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :
    \n<\/strong>\u092a\u094d\u0930\u093e\u0915\u0943\u0924\u093f\u0915\u0902 \u092a\u0926\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u0916\u092a\u0924 \u0915\u092e \u0928\u093f\u092e\u094d\u0928 \u0924\u0930\u0940\u0915\u094b \u0938\u0947 \u0915\u0940 \u091c\u093e \u0938\u0915\u0924\u0940 \u0939\u0948-<\/p>\n

      \n
    1. CFls \u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0915\u0930 |<\/li>\n
    2. \u0938\u094c\u0930 \u0915\u0942\u0915\u0930 , \u0938\u094c\u0930 \u091c\u0932 \u0909\u0937\u094d\u092e\u0915 \u0915\u093e \u092a\u094d\u0930\u092f\u094b\u0917 \u0915\u0930 \u0915\u094b\u092f\u0932\u0947 \u0915\u0930\u094b\u0938\u0940\u0928 \u0914\u0930 LPG \u0915\u0940 \u092c\u091a\u0924 \u0915\u0940 \u091c\u093e \u0938\u0915\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0902 |<\/li>\n
    3. \u091f\u092a\u0915\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0928\u0932\u094b\u0902 \u0915\u0940 \u092e\u0930\u092e\u094d\u092e\u0924 \u00a0\u0915\u0930 \u0939\u092e \u092a\u093e\u0928\u0940 \u0915\u0940 \u092c\u091a\u0924 \u0915\u0930 \u0938\u0915\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 |<\/li>\n
    4. \u0930\u0947\u0921 \u0932\u093e\u0907\u091f\u00a0, \u092a\u0930 \u0915\u093e\u0930 \u092f\u093e \u090f\u0928\u0940 \u0935\u093e\u0939\u0928\u094b\u0902 \u0915\u094b \u092c\u0902\u0926 \u0915\u0930\u0915\u0947 \u092a\u0947\u091f\u094d\u0930\u094b\u0932 \/ \u0921\u0940\u091c\u0932 \u0915\u0940 \u092c\u091a\u0924 \u0915\u0940 \u091c\u093e \u0938\u0915\u0924\u0940 \u0939\u0948\u0902\u00a0|<\/li>\n<\/ol>\n

      \u092e\u0939\u0924\u094d\u0935\u092a\u0942\u0930\u094d\u0923 \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u094b\u0924\u094d\u0924\u0930<\/strong><\/span><\/p>\n

      \n

      \u00a0(1 \u0905\u0902\u0915 \u0935\u093e\u0932\u0947 \u0905\u0924\u093f\u0930\u093f\u0915\u094d\u0924 \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928\u094b\u0924\u094d\u0924\u0930)<\/strong><\/p>\n

      \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 1. \u091c\u0932 \u0915\u093e \u0938\u0902\u0926\u0942\u0937\u093f\u0924 \u0939\u094b\u0928\u093e \u0915\u093f\u0938 \u0935\u0930\u094d\u0917 \u0915\u0947 \u091c\u0940\u0935\u093e\u0923\u0941 \u0915\u0940 \u0909\u092a\u0938\u094d\u0925\u093f\u0924\u093f \u0915\u094b \u0926\u0930\u094d\u0936\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948\u0902 ?<\/strong>
      \n\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :<\/strong> \u0915\u094b\u0932\u0940\u092b\u093e\u0930\u094d\u092e \u091c\u0940\u0935\u093e\u0923\u0941 |<\/p>\n

      \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 2. \u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e \u0915\u093f\u0938\u0947 \u0915\u0939\u0924\u0947 \u0939\u0948\u0902 ?<\/strong>
      \n\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :<\/strong>
      \n\u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e \u0915\u093e \u0905\u0930\u094d\u0925 \u0939\u0948 \u0915\u093f\u0938\u0940 \u0915\u094d\u0937\u0947\u0924\u094d\u0930 \u092e\u0947\u0902 \u092a\u093e\u090f \u091c\u093e\u0928\u0947 \u0935\u093e\u0932\u0940 \u092a\u093e\u0926\u092a\u091c\u093e\u0924 \u0914\u0930 \u092a\u094d\u0930\u093e\u0923\u0940 \u091c\u093e\u0924 \u0915\u0940 \u0935\u093f\u092d\u093f\u0928\u094d\u0928 \u0938\u094d\u092a\u0940\u0936\u0940\u091c |<\/p>\n

      \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 3. \u091c\u0940\u0935\u093e\u0936\u094d\u092e \u0907\u0902\u0927\u0928\u094b\u0902 \u0915\u093e \u0935\u093f\u0935\u0947\u0915\u092a\u0942\u0930\u094d\u0923 \u0922\u0902\u0917 \u0938\u0947 \u0909\u092a\u092f\u094b\u0917 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902 \u0906\u0935\u0936\u094d\u092f\u0915 \u0939\u0948\u0902 ?<\/strong>
      \n\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :<\/strong>
      \n\u091c\u0940\u0935\u093e\u0936\u094d\u092e \u0907\u0902\u0927\u0928\u094b\u0902 \u0915\u093e \u0935\u093f\u0935\u0947\u0915\u092a\u0942\u0930\u094d\u0923 \u0922\u0902\u0917 \u0938\u0947 \u0909\u092a\u092f\u094b\u0917 \u0915\u0930\u0928\u093e \u0906\u0935\u0936\u094d\u092f\u0915 \u0939\u0948\u0902 \u0915\u094d\u092f\u094b\u0902\u0915\u093f \u092f\u0939 \u0938\u0940\u092e\u093f\u0924 \u090f\u0935\u0902 \u0905\u0928\u0935\u093f\u0915\u0930\u0923\u0940\u092f \u0939\u0948\u0902 \u0924\u0925\u093e \u0907\u0938\u0938\u0947 \u092a\u094d\u0930\u0926\u0942\u0937\u0923 \u092c\u095d\u0924\u093e \u0939\u0948\u0902 |<\/p>\n

      \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 4. GAP \u0915\u093e \u092a\u0942\u0930\u093e \u0928\u093e\u092e \u0932\u093f\u0916\u094b ?\u00a0<\/strong>
      \n\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :<\/strong>
      \n\u0917\u0902\u0917\u093e \u090f\u0915\u094d\u0936\u0928 \u092a\u094d\u0932\u093e\u0928 |<\/p>\n

      \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 5. \u091a\u093f\u092a\u0915\u094b \u0906\u0928\u094d\u0926\u094b\u0932\u0928 \u0915\u0939\u093e \u0939\u0941\u0906 \u0925\u093e ?<\/strong>
      \n\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :<\/strong>
      \n\u091a\u093f\u092a\u0915\u094b \u0906\u0928\u094d\u0926\u094b\u0932\u0928\u00a0\u0917\u095d\u0935\u093e\u0932 \u0915\u0947 “\u0930\u0948\u0928\u0940” \u0928\u093e\u092e\u0915 \u0917\u093e\u0901\u0935 \u092e\u0947\u0902 \u0939\u0941\u0906 \u0925\u093e |<\/p>\n

      \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 6. “\u091a\u093f\u092a\u0915\u094b \u0906\u0928\u094d\u0926\u094b\u0932\u0928” \u0915\u093e \u0915\u094d\u092f\u093e \u0915\u093e\u0930\u0923 \u0925\u093e ?<\/strong>
      \n\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :\u00a0<\/strong>
      \n\u091a\u093f\u092a\u0915\u094b \u0906\u0928\u094d\u0926\u094b\u0932\u0928 \u0938\u094d\u0925\u093e\u0928\u0940\u092f \u0928\u093f\u0935\u093e\u0938\u093f\u092f\u094b\u0902 \u0915\u094b \u0935\u0928\u094b\u0902 \u0938\u0947 \u0905\u0932\u0917 \u0915\u0930\u0928\u0947 \u0915\u0940 \u0928\u0940\u0924\u093f \u0915\u093e \u092a\u0930\u093f\u0923\u093e\u092e \u0925\u093e | \u0917\u093e\u0901\u0935 \u0915\u0947 \u0938\u092e\u0940\u092a \u0935\u0943\u0915\u094d\u0937 \u0915\u093e\u091f\u0928\u0947 \u0915\u093e \u0905\u0927\u093f\u0915\u093e\u0930 \u0920\u0947\u0915\u0947\u0926\u093e\u0930\u094b\u0902 \u0915\u094b \u0926\u0947 \u0926\u093f\u092f\u093e \u0917\u092f\u093e \u0925\u093e , \u0907\u0938\u0940\u0932\u093f\u090f \u091a\u093f\u092a\u0915\u094b \u0906\u0928\u094d\u0926\u094b\u0932\u0928 \u0939\u0941\u0906 |<\/p>\n

      \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 7. \u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e \u0915\u0947 \u0928\u0937\u094d\u091f \u0939\u094b\u0928\u0947 \u0938\u0947 \u0915\u094d\u092f\u093e \u092a\u094d\u0930\u092d\u093e\u0935 \u0939\u094b \u0938\u0915\u0924\u093e \u0939\u0948 ?<\/strong>
      \n\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :<\/strong>
      \n\u091c\u0948\u0935 \u0935\u093f\u0935\u093f\u0927\u0924\u093e \u0915\u0947 \u0928\u0937\u094d\u091f \u0939\u094b\u0928\u0947 \u092a\u0930 \u092a\u093e\u0930\u093f\u0938\u094d\u0925\u093f\u0924\u093f\u0915 \u0938\u094d\u0925\u093e\u092f\u093f\u0924\u094d\u0935 \u0928\u0937\u094d\u091f \u0939\u094b \u091c\u093e\u0924\u093e \u0939\u0948\u0902 |<\/p>\n

      \u092a\u094d\u0930\u0936\u094d\u0928 8. \u0939\u093f\u092e\u093e\u091a\u0932 \u092a\u094d\u0930\u0926\u0947\u0936 \u0924\u0925\u093e \u0930\u093e\u091c\u0938\u094d\u0925\u093e\u0928 \u0915\u0947 \u091c\u0932 \u0938\u0902\u0917\u094d\u0930\u0939\u0923 \u0915\u0940 \u090f\u0915 – \u090f\u0915 \u092a\u093e\u0930\u0902\u092a\u0930\u093f\u0915 \u0935\u094d\u092f\u0935\u0938\u094d\u0925\u093e \u0915\u093e \u0928\u093e\u092e \u092c\u0924\u093e\u0907\u090f ?<\/strong>
      \n\u0909\u0924\u094d\u0924\u0930 :<\/strong><\/p>\n